Kerk Sint-Job — © KIK-IRPA – Urban.brussels, 2022

Kerk Sint-Job

Geschiedenis van de instelling

De Sint-Jobkerk, gelegen aan het Sint-Jobsplein in Ukkel en ingewijd in 1913, onderscheidt zich in het Brusselse landschap door haar opvallende architectuur. Het gebouw werd ontworpen door de Antwerpse architect Jules Bilmeyer (1850-1920) en is volgens een centraalbouwplan opgezet. Het vertoont trouwens veel gelijkenissen met de architectuur van de kathedraal van Aken.

Het interieur dat Bilmeyer ontwierp, is al even origineel en put inspiratie uit de lijnen en vormen van het romaanse repertoire, zoals blijkt uit de mozaïekdecoratie op de muren en het elegante liturgische meubilair in witte kalksteen (preekstoel en altaren).

De eerste gebedsplaats op deze plek was een slotkapel die in de 15e eeuw werd gebouwd door de heren van Carloo. De kerk werd herbouwd in 1622 en afgebroken in 1835 om plaats te maken voor de eerste parochiekerk van Sint-Job, die werd gewijd in 1836.

Op het einde van de 19e eeuw werd Ukkel een buitenwijk van Brussel en groeide de bevolking aanzienlijk. De kerk werd vervolgens afgebroken (in 1913) en vervangen door de nieuwe kerk, die nog steeds trots het hart van de gelijknamige wijk vormt.

De eerste kerk bevond zich op de hoek van de Sint-Jobsesteenweg en Jean en Pierre Carsoellaan. Het artistieke en religieuze erfgoed (voornamelijk uit de 17e eeuw) werd overgebracht naar de nieuwe kerk, waar een deel ervan vandaag nog steeds te bewonderen valt.

Inhoud van de collectie

De Sint-Jobkerk beschikt over een mooie collectie 16e-, 17e- en 18e-eeuwse schilderijen, beeldhouwwerken en edelsmeedkunst uit de voormalige parochiekerk.

Een bijzonder stuk van dat erfgoed is het eikenhouten beeld van Sint-Job (ca. 1550), dat nog steeds wordt aanbeden door gelovigen. Het was voor dat werk dat de Brusselse beenhouwersgilde in 1769 een weelderige zilveren kroon liet maken, die nog steeds in de liturgische schatkamer wordt bewaard.

In de kerk hangt ook een 17e-eeuws schilderij dat traditioneel wordt toegeschreven aan de schilder Gaspard de Crayer (1584-1669), die oorspronkelijk uit Antwerpen kwam en carrière maakte in Brussel. Dit grote paneel (300 x 191 cm) waarop Job wordt afgebeeld die wordt bespot volgens een fragment uit het Oude Testament, sierde ooit het hoofdaltaar in de voormalige kerk. Het werk is waarschijnlijk rond 1622 gemaakt, toen de slotkapel van de heren van Carloo werd herbouwd.

Verschillende grafstenen en liturgische voorwerpen (een bursa en een kazuifel) herinneren aan de oorsprong van de wijk en de familie van der Noot, de voormalige heren van Carloo.

De kerk beschikt ook over een fraaie verzameling elementen die rond 1911 door de architect Jules Bilmeyer zijn ontworpen voor de kerkdienst en het interieur. Voor dat uitgebreide programma werd een beroep gedaan op Brusselse kunstenaars, zoals de Anderlechtse beeldhouwer Camille Vande Capelle (1881 - ?), die een prachtige kruisweg in bas-reliëf creëerde.

Tot slot is het galerijorgel (Van Bever Frères, 1899) opgenomen in de inventaris van orgels van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De inventarisatie die in 1970 door het KIK werd uitgevoerd, is bijgewerkt en aangevuld met een nieuwe inventarisatie in 2022 op verzoek van urban.brussels.