Paleis van de Hertog van Brabant op de Coudenberg (Le Koert de Bruxelles)
Cornelis De Iode
Locatie
Datum
soort van object
Geheel
Techniek
Opschriften
"Excudebat Corn. de Iode" (onderaan rechts)
Afmetingen
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Deze gravure van de hand van Cornelis de Iode is gebaseerd op een tekening van Jan Van de Velde. Van deze prent bestaan verschillende versies, gemaakt door verschillende kunstenaars en uitgegeven door verschillende uitgevers. Op deze versie werden de belangrijkste gebouwen van het paleis geannoteerd. Vermoedelijk werden al deze prenten gemaakt naar het schilderij van Lucas Gassel uit de collectie van het Museum van de Stad Brussel (inv. K.1941.1)
De gravure beeldt het Coudenbergpaleis rond 1540 af. Zo is te zien dat de kapel nog in opbouw is en dus een voorlopig dak heeft. Ze lag in het verlengde van de Grote Zaal, de Aula Magna, en was gelegen daar waar de kapel van hertogin Johanna van Brabant stond. Op de linkerzijde van de prent is ook een galerij te zien die voltooid werd in 1537. De funderingen van de eerste stadsomwalling werden in de constructie daarvan gerecupereerd. Op het eerste verdiep kon de hertogelijke familie privé-feesten organiseren.
Deze prent toont niet enkel architectuur, maar beeldt op de voorgrond ook spelen af, zoals een steekspel, terwijl links ook de ingang van een doolhof (oorspronkelijk een boomgaard) zichtbaar is. Het domein tussen het paleis en de Warande had namelijk een kaatsbaan en werd in de 16de eeuw ook gebruikt om ridderspelen en -feesten te laten doorgaan. Op de prent zijn de ruiters bijvoorbeeld getooid in harnas met weelderige helmbossen. Bovendien is helemaal op de voorgrond duidelijk dat de Warande als bos gebruikt werd, door de twee herten die er naast de muur op de grond gelegen zijn. Vooral damherten struinden rond in het park dat al recreatiebos dienst deed.
Bronnen
ANZELEWSKY, F., À propos de la topographie du parc de Bruxeles et du quai de l'Escaut à Anvers de Dürer. In : MRBAB/KMSKB, Bruxelles, VI, 2, 1957.
ANAGNOSTOPOULOS, Pierre en HOUSSIAU, Jean, Het voormalige Coudenbergpaleis (Brussel, stad van kunst en geschiedenis, 42), Brussel: Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2006, p. 24, 27.
DICKSTEIN-BERNARD, Claire, Le Palais du Coudenberg à Bruxelles, Mardaga, 2014, p.97.
DEMETER, Stéphan, Le palais du Coudenberg à Bruxelles, Mardaga, 2014, p.106.
HEYMANS, Vincent (ed.), Het Coudenbergpaleis te Brussel, Kortrijk: Uitgeverij Snoeck, 2017, p. 97, 106.
Discussie