De Sennette in Evere

Hoewel Speekaert vanaf 1876 deelnam aan de tentoonstellingen van de luministen van kunstkring La Chrysalide, hij bevriend was met Vogels, Pantazis, Degreef en Ensor én oprichter was van de kring van aquarellisten Les Hydrophiles, slaagde hij erin zijn artistieke persoonlijkheid voor elke beïnvloeding af te schermen. Zijn jaagpaden, zijn oevers van de Zenne en van de Sennette bevolkt met roeiers en wandelaars, zijn openluchtlandschappen in Sint-Job – allemaal geeft hij ze ongedwongen en beheerst weer. Kunsthistoricus Maxim Bensus zegt hierover: “In deze schilderijen merken we niets van de onstuimigheid van de kladschilder die alles op een drafje afwerkt om zo vlug mogelijk te kunnen verkopen. Nee, alles wordt met de nauwgezetheid van een Leys getekend. Verwacht dus geen fonkelende feeërieën met schreeuwerige kleuren, die in zwang zijn bij de huidige schilders. Onder een regenachtige Brabantse hemel zijn de tinten grijzig, wazig, onbestemd. […] Onze landschappen zijn al even rustig als onze mentaliteit; dat is wat Speekaert ons met hardnekkige precisie vertelt.” (‘Type d’aujourd’hui, Léopold Speekaert’, Le Bruxellois, 2 april 1918, s. p.)

De Sennette in Evere is een heel gevoelig waargenomen en uitgevoerde schets. Het werk bevat subtiele harmonieën en, vooral, een grote sereniteit door het gebruik van sombere kleuren die elkaar veeleer aanvullen dan met elkaar te contrasteren. Diffuus licht suggereert de omtrekken van de dingen en versterkt met zijn discrete aanwezigheid het intimistische karakter van het schilderij.

Weinig landschapsschilders uit de Belgische 19de-eeuwse school waren zo discreet en stonden zo afkerig tegenover elke sentimentaliteit als Speekaert. Léon Storck, de eerste conservator van het Speekaertmuseum in Sint-Gillis, dat ondertussen is verdwenen, schreef hierover: “Al zijn werken drukken zijn constante bekommernis uit voor de échte expressie van de vorm, de toon, de zuiverheid van de atmosferische omgeving […]”.

(CHARRON, N., ‘Le Musée Speekaert’, Touring Club de Belgique, 17 september 1937, p. 276).