Datum

1898

soort van object

Materialen

Techniek

Stijl

symbolisme

Vervaardigingplaats

Sint-Gillis

Opschriften

"Alf. Cluysenaar" (signatuur : onder links - geschilderd)
"1898" (datering : onder links - geschilderd)

Afmetingen

hoogte 44.5 cm — wijdte 67 cm

Inventaris nummer

T1564

Identifier Urban

43736
lees meer

Beschrijving

Deze aquarel is een van de drie ons bekende ontwerpen van Alfred Cluysenaar voor de decoratie van het grote centrale medaillon op het plafond van de eretrap van het gemeentehuis van Sint-Gillis. Het idee voor dit werk lijkt een initiatief van Alfred Cluysenaar zelf te zijn geweest, zoals blijkt uit de brief van 26 december 1898 die hij aan de leden van het Schepencollege richtte en waarin hij stelt “dat het tijd wordt zich met de decoratie van het gemeentehuis bezig te houden” en dat hij hen bijgevolg ter goedkeuring een “ontwerpschets voor het plafond voorlegt, met als onderwerp Het Ware, het Goede, het Schone”. We kunnen aannemen dat dit het ontwerp is, 1898 gedateerd, dat aan het college werd voorgesteld. 

Het onderwerp dat Alfred Cluysenaar voor ogen had, wordt in de briefwisseling tussen de schilder en het gemeentebestuur besproken: “De Wetenschap verspreidt het Licht en draagt samen met de Moraal en de Kunst bij tot de zoektocht naar het Ware, het Goede en het Schone. De Onwetendheid als gevolg van de Intrige, de Leugen en de Brute Kracht, wordt omvergeworpen; ze leidt tot Tweedracht en Anarchie. De zonden en de misdaden worden onthuld. In het hemelse gedeelte, rechts, zien we Homerus, Plato, Vincentius a Paulo, Michelangelo, Rafaël, Mercator, Galileo Galilei, Copernicus, Dante en Shakespeare.”

Het idee vond bijval in Sint-Gillis, maar het ontwerp werd pas in 1901 besproken, toen het gemeentehuis al in aanbouw was, na een herinnering die de schilder op 2 januari van dat jaar stuurde. Alfred Cluysenaar overleed op 23 november 1902 zonder dat een definitief akkoord was gesloten. Uiteindelijk waren het de zoon van de overledene, André Cluysenaar, en Jacques De Lalaing die de opdracht voor de decoratie van het plafond in de wacht sleepten. Hoewel ze het oorspronkelijke onderwerp behielden, benaderden ze het op een heel andere manier, ondanks enkele verwijzingen naar het ontwerp van Alfred Cluysenaar.

Auteurs : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, M. Grappasonni en A. Jacobs, 2020 (vertaald uit het Frans)

Bronnen

AUBRY, F., EYLENBOSCH, A. (et al.), Stadhuis van Sint-Gillis. Eeuwfeest 1904-2004. Geschiedkundige en patrimoniële benadering , gemeente Sint-Gillis, 2004, p. 126. 

OGONOVSZKY-STEFFENS, J., « La décoration murale de la cage d’escalier d’honneur de l’Hôtel de Ville de Saint-Gilles exécutée par Albert Ciamberlani », dans Cahiers bruxellois, t. XXVIII, 1987, p. 92, 103.

Zie origineel bestand van dit object : balat.kikirpa.be

Colofon

Discussie