De verzoeking van de heilige Antonius

De heilige Antonius (ca. 251-356) wijdde zijn hele leven aan gebed en contemplatie en verzaakte aan alle wereldse geneugten. Toch werd hij herhaaldelijk op de proef gesteld en kreeg hij tegelijk verleidelijke en afschrikwekkende visioenen.
Centraal op het schilderij zien we een jonge vrouw die achteloos haar verleidelijke naaktheid laat zien. Op haar hand zit een uil, symbool van onwetendheid en de dood. Naast haar zwaait een oude vrouw met een spinrokken, het vrouwelijke attribuut bij uitstek en symbool van het verstrijken van de tijd. Een mysterieus monster presenteert de kop van een fabeldier op een tinnen schaal. Een als non verklede moervos, met pelgrimsstok en -kalebas, houdt onder de arm een luit vast, symbool van de ontucht.
De heilige Antonius maakt een gebaar van afkeer en afwijzing.
Links op de achtergrond staat een versterkte stad in brand. De brand heeft de kerk bereikt en de toren zal vuur vatten. De brandende kerk en de ontuchtige non zinspelen op de diepe crisis die de kerk toen doormaakte, verscheurd door schisma’s, ketterij en de zedeloosheid van de clerus.