![Henri Kerels, Stilleven [met vaas, schelp en specht], olie op doek, s.d.<br>](https://collections.heritage.brussels/medias/66/objects/77/325_Kerels_web_DSF0176.jpg)
Beschrijving
Het Onderwijs is een van de vier allegorische beelden geplaatst
voor de pilasters die de drie hoge vensters van de grote ontvangstzaal van het
stadhuis van Sint-Gillis op de eerste verdieping omlijsten en de eretrap aan de
hoofdgevel bekronen. We zien v.l.n.r. zien we het beeld van de Arbeid, een werk van Julien Dillens,
gevolgd door het Onderwijs en de Gerechtigheid, allebei van Jacques de
Lalaing, en tot slot het Recht,
eveneens van Julien Dillens. Het gaat dus om de vier zogenoemde burgerlijke
deugden waarop elke maatschappij is gegrondvest waarin recht, billijkheid en
vooruitgang centraal staan, beschermd door een overheid die borg staat voor de
individuele vrijheden, hier op de gevel gesymboliseerd door de vergulde arend bovenop
het gebouw. Dillens heeft zijn twee deugden voorgesteld als
mannen, de Lalaing als jonge vrouwen.
Het
gemeentehuis van Sint-Gillis bezit het oorspronkelijke bronskleurige gipsmodel
van dit werk. Het dagboek van de beeldhouwer leert ons dat dit beeld aan het
einde van de maand januari 1903 officieel bij hem werd besteld en dat hij zijn
modellen Marie Swevers, Jeanne Lefèvre en Cora Bernot ervoor liet poseren. Voor
het hoofd koos de Lalaing Carol Decoster als model, en “ik gebruik hiervoor de
buste van Melle Cassano, die er ook een weelderig kapsel op nahoudt”. Op 15
februari 1905 corrigeerde de Lalaing de arm van het beeld en op 23 februari
werd het op de gevel van het gemeentehuis van Sint-Gillis geplaatst.
Het Onderwijs heeft de trekken van een
elegante jonge vrouw gehuld in een antiek gewaad. In een soort voorwaartse
beweging plaatst ze de linker- voor de rechtervoet. In
haar linkerhand houdt ze een schrift waarvan ze de inhoud met de
rechterwijsvinger aanwijst; zo symboliseert ze het belang van kennisoverdracht.
Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, A. Jacobs
Bronnen
LECLERCQ, C., "Jacques de Lalaing : Artiste et homme du monde (1858 – 1917)", in Académie royale de Belgique, Classe des Beaux-Arts, 2006, p. 348-352 ;
DEJEMEPPE, P., De gevelbeelden van het stadhuis van Sint-Gillis, Sint-Gillis, 2019, nr 9.
Discussie