De Geschiedenis van Trajanus – De Gerechtigheid van Trajanus

De Romeinse keizer Trajanus Marcus Ulpius (53-117), onder wiens bewind het keizerrijk zijn grootste grondgebied verwierf, is vooral bekend door de legende die tijdens de middeleeuwen rond hem ontstond. Ze verhaalt de gebeurtenissen die tijdens een van zijn militaire veldtochten zouden hebben plaatsgevonden. 

Alle episodes van het verhaal zijn hier op één wandtapijt samengebracht. Bovenaan links vertrappelt het paard van de keizer een jongen. Zijn moeder, weduwe, steekt vol afgrijzen de armen in de lucht. In de rechterbovenhoek zien we de keizer en zijn generaals op weg naar de oorlog in Perzië. Hij ontmoet zijn moeder, die voor hem neerknielt en gerechtigheid vraagt. Het centrale tafereel toont een groep figuren, onder wie Trajanus rechts, te herkennen aan zijn wapenrusting en zijn tuniek van brokaat bedekt door een lange mantel. De keizer staat voor zijn knielende zoon, die zijn wapenrusting en zijn helm met lange pluimen heeft afgelegd en die net door de keizer ter dood is veroordeeld. Op aandringen van de weduwe en van zijn raadsman spaart Trajanus zijn zoon. 

De legende verheerlijkt Trajanus als voorbeeldige rechter, rechtvaardig maar gevoelig. De grote plantenrijkdom op de voorgrond en de smalle rand met bloemen en wijnranken zijn kenmerkend voor de vroeg-16de-eeuwse wandtapijten. Daarenboven dragen de vrouwenfiguren, evenals enkele mannen, kostuums die in de mode waren in de periode toen het tapijt werd geweven. De rijk versierde en verfijnde kledij beklemtoont de sierlijke houding en gebaren van de personages. 

Dit wandtapijt kan in verband wordt gebracht met diverse andere stukken, hetzij door zijn thema, de gerechtigheid, hetzij door zijn stijl: de Geschiedenis van Herkenbald (KMKG), de Gerechtigheid van Trajanus van Bern, ... Sommige van deze composities zijn waarschijnlijk afkomstig van het atelier van de schilder Jan Van Roome.