![anon., zonder titel [Sint-Jans-Molenbeek, Sainctelettebrug en Leopold II-laan], ets, s.d.](https://collections.heritage.brussels/medias/66/objects/77/111_DSF4428net_679.jpg)
Datum
soort van object
Techniek
Vervaardigingplaats
Afmetingen
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Op het eerste gezicht zou men deze twee flesvazen kunnen onderbrengen bij
het Delfts aardewerk uit de tweede helft van de 17de eeuw. Dat imiteerde het Chinees porselein dat ‘overgangsporselein’
wordt genoemd (zie inv. 1334P) en dat wordt gekenmerkt door romantische decors
van krijgers, wijzen, notabelen en landschappen, zoals op de twee flesvazen van
Sint-Gillis. Toch vinden de
gekruiste bladeren, die heel fijn zijn geschilderd op de voet van de twee
vazen, geen exacte parallel in de Delftse producties. Waarschijnlijk zijn deze twee flesvazen voorbeelden van
de 19de-eeuwse imitaties van Delfts aardewerk waaruit zich onder meer de productie
in Desvres (Frankrijk) ontwikkelde.
Op een oude foto van het Speekaert Museum zijn de twee vazen te zien in een
set van vijf stukken met bij elkaar passende silhouetten die de console van een
zwaar buffet versieren. De twee flesvazen staan aan weerszijden van twee
hoornvazen (waarschijnlijk het paar nr. 1008P ‘Paar hoornvazen in faience met
decor van bloemen’ of 1311P “Paar hoornvazen in faience met decor van bloemen
en vogels”), die zelf rond een centrale balustervaas met bolvormig profiel staan
(zeker nr. 1005P).
Het samenstellen van garnituren bestaande uit drie, vijf of zeven stukken
is een op China geïnspireerd gebruik dat met succes werd overgenomen door de
Delftse keramisten. Toch vormt het garnituur van het Speekaert Museum geen
eenheid, want de verschillende vormen behoren niet tot dezelfde series, wellicht
zelfs niet tot dezelfde producties.
Zelfs de twee flesvazen vormen niet echt een paar. Hoewel ze duidelijk uit dezelfde productie afkomstig
zijn, is hun vorm verschillend: de ene is slank, de andere gedrongen.
Omgekeerd versiert een analoge
plantendecoratie hun lip, hun stam en hun voet. De foto van het Speekaert Museum illustreert dus de in de
19de en begin 20ste eeuw gangbare praktijk om garnituren samen te stellen op
basis van stukken die niet bij elkaar hoorden.
Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, D. Tonglet, 2021
Bespreking en analyse mogelijk gemaakt dankzij de medewerking van mevrouw Claire Dumortier, ereconservatrice van de collecties Europese keramiek van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in Brussel
Bronnen
Archieven gemeentebestuur Sint-Gillis, s.n.
Catalogue du Musée Speekaert – V. Objets divers, céramiques, etc., n°89 « une garniture cinq pièces faïence bleue ».
LAHAUSSOIS, Ch., Comment reconnaître une faïence de Delft, Paris, 2006, p. 44, 52-53 (p. 54, fig. 43 ‘cruche camaïeu manganèse’ : voor een soortgelijke maar eenvoudiger hangende bladdecoratie geschilderd op de voet van een Delfts aardewerk)).
Zie origineel bestand van dit object : balat.kikirpa.be
ColofonDiscussie