Gouache op papier door Klaus Grünewald, gemodelleerd naar Suzanne Tajiri Van der Kapellen, juni 1944.

Klaus Grünewald

Klaus Grünewald werd op 17 juni 1921 geboren in Barmen, een stad in het district Wuppertal, Duitsland. Zijn familie vertrok eerst vanuit Duitsland naar Nederland, waar hij in Amsterdam beeldende en grafische kunsten kon studeren. Bij deze gelegenheid raakte hij goed bevriend met Manfred Grünberg.  Zijn ouders, Fritz Grünewald en Emmy Weisskopf, en zijn twee zussen, Lore en Margot-Eva, kwamen in 1938 in België aan. Ze waren Duitsland ontvlucht, waar al hun financiële bezittingen waren geroofd. Nadat ze in 1936 naar Nederland waren gevlucht, wilde de familie zich in Brussel vestigen en hun exportbedrijf, gespecialiseerd in kinderboeken, opnieuw uitbouwen. Klaus bleef waarschijnlijk tot november 1941 in Nederland. In december vroeg hij registratie als Jood aan. Zijn officiële adres is Rue Auguste Danse, 33, in Ukkel, waar de rest van zijn familie woont. Hij is student. Zijn ouders worden gearresteerd en naar het SS-Sammellager gebracht, waar ze op 27 juli 1943 worden geregistreerd als de nummers 1545 en 1546 op de lijst van Transport XXI. Op 31 juli worden ze gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. Geen van hen overleefde de deportatie. In de loop van 1942 wordt Klaus in het geheim ondergebracht in het kasteel Bassines in Méan, waar ook verzetsstrijders, dienstweigeraars en andere Joden, zowel kinderen als volwassenen, zich schuilhouden. Hij geeft er tekenles aan de ondergedoken kinderen. 

De verzetsactiviteiten van Eugène Cougnet, de directeur van deze kolonie, worden aan de kaak gesteld bij de bezetter. Op 25 oktober 1943 deed de Feldgendarmerie een inval in het kamp en arresteerde alle verdachten. Na deze inval werd Eugène Cougnet gedeporteerd. Onder de gearresteerde Joden bevonden zich Klaus en zijn zus Lore. Beiden worden op 16 of 17 november 1943 overgebracht naar de Dossinkazerne in Mechelen (het verzamelcentrum voor de deportaties naar de vernietigingskampen). Klaus Grünewald blijft niet lang in de Malerstube (kunstenaarsatelier of schilderskamer) van de Dossinkazerne in Mechelen. Hij en zijn zus worden op 6 januari 1944 vrijgelaten, om zich aan te sluiten bij het personeel van het Hospice auxiliaire de Scheut, in Anderlecht. Dit tehuis functioneert in het kader van het A.J.B. onder toezicht van de Sipo-SD. Klaus en zijn zus werden er van 6 tot 28 januari 1944 in gedwongen verblijf geplaatst. Op 25 februari 1944 keerden zij terug naar hun huis in Ucluse. Ze ontsnapten beiden aan de deportatie, samen met hun zus Margot, die ook deel uitmaakte van het personeel van kasteel Méan. Na de oorlog maakte Klaus verschillende boekmodellen, creëerde hij reclamebeelden en bleef hij schilderen en tekenen. Tussen 1950 en 1972 verhuisde hij verschillende keren en vestigde zich uiteindelijk in Milaan, waar hij werkte bij het Instituut voor Technologiebeheer. In 1977 vestigde hij zich definitief in Parijs tot aan zijn dood in 1981. 

Naast een reeks tekeningen en boekomslagen heeft het Joods Museum van België verschillende schilderijen van deze kunstenaar in zijn collecties, sommige in olieverf, andere in water.