Lucky Luke

De uitdrukking die Lucky Luke samenvat, staat op de muurschildering: “De man die sneller schiet dan zijn schaduw”. Deze cowboy in de kleuren van de Belgische vlag zwerft samen met zijn paard Jolly Jumper door het Amerikaanse Westen. Hij helpt de overwerkte sheriffs, met name om de gebroeders Dalton te arresteren. Die hebben echt bestaan en ze kwamen tussen 1890 en 1892 vaak in het nieuws. Ze waren een inspiratiebron voor Morris, de scenarist van Lucky Luke, en ze verschijnen in het verhaal Vogelvrij (1954 ). Lucky Luke schakelt hen uit, maar hun (fictieve) neven duiken op om hen te wreken. De kleinste is Joe, gevolgd door William, Jack en Averell.

Toen Morris zijn krachten bundelde met de tekenaar René Goscinny in 1957, werd domheid hun belangrijkste bron van humor, en ze parodieerden de westerns van die tijd. Zo was de Duitse herder Rin Tin Tin een filmheld in de jaren 50. Morris en Goscinny introduceerden in Lucky Luke vervolgens Rataplan, een compleet idiote hond… Maar door hun inspiratie te halen uit westerns, reproduceerden de auteurs ook een stereotiep mannenuniversum en de ondervertegenwoordiging van vrouwelijke personages, zoals op deze muurschildering met vijf eenzame, gewapende blanke mannen.

Dit is gedeeltelijk te wijten aan de Frans-Belgische context van het stripverhaal. Lucky Luke werd in 1946 gecreëerd in een speciale uitgave van het magazine Robbedoes. Drie jaar later maakte een Franse wet op publicaties voor jongeren het mogelijk om strips te censureren onder het voorwendsel dat die “demoraliserend” waren voor de jeugd. Belgische Franstalige uitgevers en auteurs, die de Franse markt nodig hadden, deden preventief aan zelfcensuur en ze lieten de vrouwelijke personages uit hun werken verdwijnen. Maar zelfs vóór de wet van 1949 waren strips een weerspiegeling van de naoorlogse samenleving, waarin vrouwen aan de haard bleven en een moederrol moesten opnemen. Ze waren dus in het algemeen al niet erg aanwezig in de Belgische strips.

Als er vrouwelijke personages voorkomen in Lucky Luke zijn het ofwel bruiden ofwel cabaretdanseressen, waarmee ze bijdragen aan de seksistische stereotypes van westerns, met uitzondering van de beroemde cowgirl met de bijnaam Calamity Jane, die Lucky Luke redt in de eerste pagina’s van het gelijknamige album uit 1967.

Daarnaast werd Lucky Luke in 2019 het mikpunt van felle kritiek in Canada, waar het werd beschuldigd van stereotiepe voorstellingen van inheemse volkeren.

Scenarioschrijver : Morris (1923-2001)

Tekenaar : René Goscinny (1926-1977)

Gecreëerd in het jaar : 1946

Origineel project door Morris