Roze Bottel

Roze Bottel en zijn collega meneer Folio verschijnen in 1968 in het stripblad Kuifje. Met een gekke tram wagen ze zich in een bos en ontdekken de magische wereld van Morgenrood. Roze Bottel ontmoet er Duifje Vleugelslag. Het is liefde op het eerste gezicht, en nadien leven ze in Droomland om te genieten van het leven weg van de echte wereld die “de echte-wereld-waar-je-je-verveelt” wordt genoemd.

Roze Bottel, gericht op tieners, is een poëtische reeks die hulde brengt aan een felgekleurde en fantasierijke utopie. Sommige albums, zoals De lange reis naar Het Ongerijmde (1972), bevatten echter nog steeds scherpe maatschappijkritiek, met name op geld en oorlog. De tekenaar Dany legt uit dat Greg, de scenarioschrijver, toen “een meester was in de kunst van het bekritiseren van de maatschappij, en meer in het bijzonder in het bekritiseren van gedrag. Hij beschikte over een zeer scherpe helderheid en hij spaarde niemand.”[1]

Greg en Dany publiceerden elf albums bij uitgeverij Lombard tot het overlijden van Greg in 1999. In 2005 voltooide Dany de Roze Bottel-reeks met een laatste album, uitgegeven door Joker.

In Roze Bottel zijn de personages allemaal overdreven stereotiep, wat de humoristische en karikaturale bedoeling van de auteurs benadrukt. Duifje Vleugelslag wordt zo een hyperstereotiep vrouwelijk personage, dat dient als hulpje en vrouwelijk object. De heldin werd al in 1968 afgebeeld als pin-up volgens de erotische clichés van die tijd, en naarmate de albums vorderden werd haar rok korter en haar decolleté dieper. Ze wordt voortdurend aangevallen door allerlei vijanden, waardoor Roze Bottel kan optreden als een galante held die ook hyperstereotiep is.

In de jaren zestig was de aanwezigheid van een vrouwelijk personage op de voorgrond, zij het in een zeer beperkte rol, zeldzaam in een tienertijdschrift. Vrouwelijke personages verschijnen met de bevrijding van de hippiebeweging, samen met prominente heldinnen als Natasja en Yoko Tsuno. Maar het verschijnen van vrouwelijke personages in strips vermindert het seksisme niet: “van vrouwenhaat door afwezigheid gaan we over op vrouwenhaat door stereotiepe weergave, zowel grafisch als narratief,” legt Benoît Peeters uit[2]

De tekenaar Dany, ook bekend om zijn erotische schetsen, legt in 2020 uit dat hij “altijd de neiging heeft gehad om hetzelfde type meisje te tekenen. Of het nu met Duifje was of in de stoute albums, het was alsof ik van pruik en kleding wisselde, maar het soort personage bleef hetzelfde.” De heldin eindigt als een “droomwezen”, zonder persoonlijkheid en diepgang.

In de muurschildering ontploft vuurwerk bij de ontmoeting tussen de geliefden, een verwijzing naar hun gevoelens, maar het is ook een verwijzing naar de muur waarop de muurschildering is geschilderd: de winkel van de Vuurwerkmeesters Van Cleemput, die sinds 1886 het vuurwerk voor de Belgische nationale feestdag op 21 juli organiseren.

Opmerking: Ambre Peerens wordt bedankt voor haar bijdragen aan het schrijven van deze toelichting.

Scenarioschrijver: Greg (1931-1999)

Tekenaar: Dany (1943-)

Uitgeverij: Le Lombard, Joker

Jaar waarin Roze Bottel werd gecreëerd: 1968

Originele creatie door Dany

[1] Inleiding tot de integrale uitgegeven door Joker

[2] Benoît Peeters [1993], La bande dessinée, Flammarion, blz. 84