Locatie
Datum
1893
soort van object
Materialen
Techniek
Tentoonstelling
Belgian art, 02 februari 2024 — 01 september 2024
Arte Belga , 05 april 2023 — 30 juli 2023
Belgian art Malaga, 11 oktober 2022 — 05 maart 2023
Chefs d'oeuvres-Belgische kunst, 14 december 2021 — 13 februari 2022
Decadence and Dark Dreams. Belgian Symbolism, 18 september 2020 — 17 januari 2021
Ensor, Magritte, Alechinsky, chefs d'oeuvre du Musée d'Ixelles, 23 september 2019 — 23 februari 2020
Opschriften
"Fernand Khnopff "
(o.l.)
"ALEXANDRE/ PHOTO" (op het passe-partout, l.o.)
"ALEXANDRE/ PHOTO" (op het passe-partout, l.o.)
Afmetingen
hoogte 29 cm — wijdte 20 cm (zonder kader)
hoogte 54 cm — wijdte 43.3 cm — diepte 2 cm (met kader)
hoogte 54 cm — wijdte 43.3 cm — diepte 2 cm (met kader)
Inventaris nummer
RW 19
Identifier Urban
30000
Beschrijving
Waarschijnlijk
stond de zuster van Fernand Khnopff, Marguerite, model voor De argwaan. Op basis van een foto drukt
hij zijn vrouwelijke ideaal uit door het met een tekening te verfraaien. Uit de
diepte van haar ogen spreekt iets wat minachting of onschuld zou kunnen zijn. Het
gezicht wordt benadrukt door de witheid van de lelie, symbool van zuiverheid. Het
nauwelijks te onderscheiden ovaal van het gelaat is slechts ter hoogte van de
kin duidelijk aangegeven. Op het voorhoofd rust een haarkrul en het geheel
baadt in een camaieu van grijs geschapen door de zachtheid van het potlood. De
blik, die heel belangrijk is in Khnopffs oeuvre, fascineert onmiddellijk en
trekt alle aandacht naar zich toe. De kijker verliest zich meteen in deze in de
verte starende pupillen.
Fernand Khnopffs kunst sluit aan bij de symbolistische
stroming, die zich eind negentiende eeuw ontwikkelde en die de werkelijkheid
doorgaans mimetisch behandelde, hoewel ze ook een grote mate van mysterie en
innerlijkheid bevatte. Achter het reële, achter de voorwerpen of de wezens,
schuilt een verborgen wereld, een wereld van de ziel waarin twijfel, bitterheid
en onbehagen heersen. Deze houding was al even symptomatisch voor de toenmalige
maatschappij in volle verandering als de houding van optimisme opgewekt door de
moderne vooruitgang. Deze stroming vertaalde zich onder meer in een terugkeer
naar religieuze thema’s met een moraliserende boodschap, die in Frankrijk op
gang werden gebracht door Gustave Doré en zijn illustraties van de Bijbel en de
Divina Commedia.
Bronnen
Femme Fatale - Vrouwen tussen Liefde en Dood, Stedelijk Museum Sint-Niklaas, 07.03 - 03.05.1992, cat.27., ill.15, p.23.
Eros and Death. Belgian Symbolism, Rupertinum - Museum für moderne und zeitgenössische Kunst, Salzburg, 25.07 - 10.10.1999, p.70 (dos.568).
LEBLANC C. (dir.), L’Art belge. Entre rêves et réalités. Chefs d’œuvres du Musée d’Ixelles, ed. Silvana Editoriale, 2014.
BROGNIEZ, L. (e. a.), Fleurs lascives au temps de Félicien Rops, Imprimerie province Namur, 2018, p. 23.
Discussie