Datum

Tussen 1905 en 1915

soort van object

Materialen

Techniek

Opschriften

"Pieter D'Hondt" (rechtsonder)

Afmetingen

hoogte 92 cm — wijdte 61 cm

Inventaris nummer

504

Identifier Urban

39034
lees meer

Beschrijving

Pieter DHondt volgde zijn schildersopleiding aan de Brusselse Academie tussen 1879 en 1881. Hij nam deel aan de Driejaarlijkse Tentoonstellingen in Antwerpen in 1898 en 1901, en in zijn geboortestad Dendermonde in 1907. Hij was bibliothecaris aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en de School voor decoratieve kunsten van Brussel. In de jaren 1880 verhuisde D'Hondt naar Schaarbeek, waar een grote concentratie kunstenaars was neergestreken.

Deze afbeelding van het dorp Schaarbeek in de 19e eeuw toont de oude Teniersstraat en, in de verte, de toren en daken van de nu verdwenen Sint-Servaaskerk. Het uitzichtpunt bevindt zich onderaan de Teniersstraat, op de kruising van de huidige Louis Bertrandlaan en Voltairelaan. Tussen 1871 en 1876 werd er een nieuwe Sint-Servaaskerk gebouwd tegenover de Haachtsesteenweg. De meeste gebouwen die op deze afbeelding te zien zijn, evenals de vroegere Teniersstraat, verdwenen tussen 1904 en 1913 toen de Louis Bertrandlaan werd aangelegd in de as van de nieuwe kerk en het Josaphatpark (zie https://monument.heritage.brussels/nl/streets/10303176).

De aanwezigheid van twee gevelopeningen per gevel met galmgaten maakt het mogelijk om het aanzicht van de kerk te dateren van vóór 1842. Dat jaar onderging het middeleeuwse gebouw immers ingrijpende aanpassingen. Het schip en de toren werden volledig afgebroken en herbouwd met nieuwe materialen (zie https://www.1030.be/nl/news/archief-de-oude-sint-servaaskerk). Toen het werk klaar was, had de toren slechts één gevelopening per gevel. Pieter DHondt werd echter pas in 1859 geboren, lang nadat deze veranderingen hadden plaatsgevonden. Het is daarom waarschijnlijk dat hij dit schilderij na 1905 maakte, toen de oude kerk werd afgebroken, op basis van een foto of een ander werk.

Op de achtergrond, bij de bocht in de weg, is nog een gebouw met witte gevels en een rood dak te zien, ongeveer tegenover de kerk. Dat gebouw kan worden geïdentificeerd als de voormalige pastorie, die vandaag de dag nog steeds te zien is (zie https://monument.heritage.brussels/nl/buildings/21760). Het is echter een anachronisme, omdat het pas tussen 1845 en 1847 werd gebouwd, een paar jaar na de reconstructie van de kerktoren, die toen slechts één gevelopening per gevel had. Dat lijkt te bevestigen dat de kunstenaar dit beeld ten minste gedeeltelijk heeft gemaakt op basis van iconografische documenten, nadat de wijk was getransformeerd.

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, A. Dimov, 2023

Bronnen

Over de kunstenaar:

PIRON, P., Dictionnaire des artistes plasticiens de Belgique des XIXe et XXe siècles, vol. 1 (A-K), Ohain, 2003, p. 488.
Colofon

Discussie