Datum
soort van object
Geheel
De lucht – ontwerp voor glas-in-loodraam
De kinderjaren of de jeugd
De herfst – ontwerp voor glas-in-loodraam
De zomer – ontwerp voor glas-in-loodraam
La maturité (De volwassenheid – ontwerp)
La milice (De militie – ontwerp voor glas-in-loodraam)
La mort (De dood) – ontwerp
La vie (Het leven) – ontwerp voor glas-in-loodraam
Le feu (Het vuur) – ontwerp voor glas-in-loodraam
Le printemps (De lente) – ontwerp voor glas-in-loodraam
Le sommeil (de slaap) – ontwerp voor glas-in-loodraam
Le temps (De tijd) – ontwerp voor glas-in-loodraam
Materialen
Techniek
Afmetingen
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Na de Eerste Wereldoorlog kreeg Henri Quittelier de opdracht om de
glas-in-loodpanelen te ontwerpen voor de schepenzaal in het gemeentehuis van
Schaarbeek, dat na de brand van 1911 herbouwd was en op dat moment de laatste
renovatiestadia doormaakte. Dit was zijn eerste grote opdracht na de oorlog en
het stelde hem in staat zijn carrière als kunstenaar te hervatten en de banden
tussen kunst en decoratie te vernieuwen, gebieden waarmee hij vertrouwd was
door zijn commerciële activiteiten als schilder-decorateur voordat hij in het
leger ging. Hij was een leerling van Jean Delville (1867-1953) aan de Brusselse
Academie en bracht zijn symbolistische inslag hier tot uiting in thema's die
verband houden met de emblematische fasen van het menselijk leven en het
verstrijken van de tijd. De gekozen onderwerpen – de leeftijden van de mens, de
seizoenen, de elementen en de handelingen van het leven – illustreren op
allegorische wijze de zaken die op de schepenkabinetten van de Burgerlijke
Stand worden afgehandeld.
Er zijn nog enkele verschillen tussen sommige van de voorbereidende
tekeningen die in Schaarbeek bewaard zijn gebleven (Dood, Herfst) en de glas-in-loodramen die zijn gemaakt.
De cyclus, die te bezichtigen is, werd gemaakt in samenwerking met
meester-glasblazer Florent Prosper Colpaert (1886-1940), die al betrokken was
bij de decoratie en reconstructie van de neorenaissancistische glas-in-loodramen
van het gebouw, en is vervaardigd uit glas dat in de massa gekleurd en
beschilderd is. De voorbereidende houtskooltekeningen, geschonken door de
erfgenamen, zijn soms gemonteerd op een vergulde kartonnen drager. Ze getuigen
van de verandering in Quitteliers stijl in de naoorlogse periode: de lichte
tinten en betoverende sfeer van zijn vroege werken maken plaats voor heldere
kleuren en sterkere lijnen, het resultaat van zijn verbeterde teken- en graveervaardigheden.
Terwijl het ontwerp van de figuren, die de handelingen van het
burgerlijke leven en de leeftijden voorstellen, in de meeste gevallen een
klassieke compositie volgt, tonen de tekeningen van de medaillons meer
originaliteit en een grotere allegorische lading: een boot die op het water
drijft vergelijkt het Leven met een reis, de vleugels van een
blauwbuikscharrelaar, misschien een eerbetoon aan Dürer, vliegen weg in de Lucht en een brandende zon belichaamt het Vuur. Symbolistische thema's komen volledig tot hun recht in het
ontwerp voor de Dood, waar de schemerige sfeer en de rookwolk die
uit de vlamdover komt die de Magere Hein in zijn hand houdt, misschien te
gewaagd werden geacht vanuit iconografisch of technisch oogpunt, aangezien het
glas-in-loodraam werd gemaakt op basis van een ander model, de Slaap.
Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, D. Prina, 2023
Bronnen
Over het werk :
De CROMBRUGGHE D., Het gemeentehuis van Schaarbeek en het Colignonplein, reeks Brussel, Stad van kunst en geschiedenis (nr 45), Ministerie van Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussel, 2007, p. 34-35.
Over de kunstenaar :
QUITTELIER, L., Henri Quittelier, 1884-1980, Echancrure, Brussel, 2009.Discussie