Datum
soort van object
Techniek
Tentoonstelling
Opschriften
Afmetingen
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Acrasia en Britomart, twee schilderijen
uit 1892, zijn geïnspireerd op twee vrouwelijke personages uit The Faerie Queen
van Edmund Spenser. Khnopff sloot hier aan bij de sprookjesachtige inspiratie
van de Engelse legenden, waartoe ook de prerafaëlieten, wier invloed hij
onderging, zich aangetrokken voelden. Acrasia belichaamt de vleselijke
ontsporingen, terwijl Britomart
voor echtelijke trouw staat. De symboliek komt bij Khnopff tot uiting in de kledij
: bij de ene vrouw een sluier die de aangeboden naaktheid laat doorschijnen,
bij de andere het glanzende oppervlak van een ondoordringbaar harnas. In de
silhouet van Acrasia trekt de vage bleekheid van een melkwit lichaam de
aandacht, Britomart verchuilt zich achter een schild dat de blik als het
ware terugkaatst. De wulpse vrouw staat
tegenover de androgyne ridder. Beide vrouwen tekenen zich af tegen een zelfde
groene achtergrond. Ze maken een zelfde gebaar, en verwijzen daardoor naar elkaar.
Beide figuren hebben dezelfde weelderige rosse haardos. Het demonische van Acrasia
doet denken aan de vrouwen van Klimt, de melancholische zuiverheid van Britomart
roept de dolende ridders van Burnes-Jones voor de geest. Maar de blik van de vrouwen verraadt een
verlangen dat bij elk van beiden anders is en dat in beide gevallen te maken
heeft met de manier waarop ze hun eigen ik beschouwen. In beide schilderijen
speelt het blauw een uitgesproken rol : dromerige sluier bij de verleidster,
wapenversiering bij haar tegenpool. Het blauw belichaamt zowel de droom als de
geest. Oorspronkelijk waren beide werken (die hetzelfde formaat hebben) in
dezelfde neogotische omlijsting geplaatst. Dat versterkte nog het middeleeuwse
karakter dat kenmerkend was voor de sprookjessfeer van de legenden waar de
prerafaëlieten zo van hielden. (volgens Michel Draguet in
Bronnen
DRAGUET, M., 20 chefs-d'oeuvre de la collection Gillion Crowet / 20 meesterwerken van de verzameling Gillion Crowet , catalogue d'exposition/ tentoonstellingcatalogus, Bruxelles, 2006, p. 48-49.
Discussie