Datum

1892

soort van object

Geheel

The Faerie Queens

Materialen

Techniek

Tentoonstelling

Decadence and Dark Dreams. Belgian Symbolism, 18 september 2020 — 17 januari 2021
Fernand Khnopff (1858-1921). Le maître de l'énigme, 11 december 2018 — 17 maart 2019

Opschriften

"FERNAND KHNOPFF" (onderaan rechts)

Afmetingen

hoogte 150.8 cm — wijdte 45 cm

Inventaris nummer

GC 176

Identifier Urban

40768
lees meer

Beschrijving

Acrasia en Britomart, twee schilderijen uit 1892, zijn geïnspireerd op twee vrouwelijke personages uit The Faerie Queen van Edmund Spenser. Khnopff sloot hier aan bij de sprookjesachtige inspiratie van de Engelse legenden, waartoe ook de prerafaëlieten, wier invloed hij onderging, zich aangetrokken voelden. Acrasia belichaamt de vleselijke ontsporingen, terwijl  Britomart voor echtelijke trouw staat. De symboliek komt bij Khnopff tot uiting in de kledij : bij de ene vrouw een sluier die de aangeboden naaktheid laat doorschijnen, bij de andere het glanzende oppervlak van een ondoordringbaar harnas. In de silhouet van Acrasia trekt de vage bleekheid van een melkwit lichaam de aandacht, Britomart verchuilt zich achter een schild dat de blik als het ware terugkaatst.  De wulpse vrouw staat tegenover de androgyne ridder. Beide vrouwen tekenen zich af tegen een zelfde groene achtergrond. Ze maken een zelfde gebaar, en verwijzen daardoor naar elkaar. Beide figuren hebben dezelfde weelderige rosse haardos. Het demonische van Acrasia doet denken aan de vrouwen van Klimt, de melancholische zuiverheid van Britomart roept de dolende ridders van Burnes-Jones voor de geest.  Maar de blik van de vrouwen verraadt een verlangen dat bij elk van beiden anders is en dat in beide gevallen te maken heeft met de manier waarop ze hun eigen ik beschouwen. In beide schilderijen speelt het blauw een uitgesproken rol : dromerige sluier bij de verleidster, wapenversiering bij haar tegenpool. Het blauw belichaamt zowel de droom als de geest. Oorspronkelijk waren beide werken (die hetzelfde formaat hebben) in dezelfde neogotische omlijsting geplaatst. Dat versterkte nog het middeleeuwse karakter dat kenmerkend was voor de sprookjessfeer van de legenden waar de prerafaëlieten zo van hielden. (volgens Michel Draguet in 20 meesterwerken van de verzameling Gillion Crowet )

Bronnen

DRAGUET, M., 20 chefs-d'oeuvre de la collection Gillion Crowet / 20 meesterwerken van de verzameling Gillion Crowet , catalogue d'exposition/ tentoonstellingcatalogus, Bruxelles, 2006, p. 48-49.

Colofon

Discussie