Datum
soort van object
Techniek
Tentoonstelling
Opschriften
Afmetingen
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Als ingewijde in de leer van Plato nodigt Jean
Delville ons uit om aan de valstrikken van de materie te ontsnappen en in de
zuiverheid van zijn Elysisch azuur de Idee te aanschouwen. De engel der schitteringen
getuigt van het verlangen naar het
absolute dat de hele symbolistische generatie dreef. In een nevelig landschap dat
aan Da Vinci doet denken, maakt een mannenlichaam zich in een bedwelmende roes
van genot los uit zijn aardse boeien en uit de zonden die zich als slangen om
hem heen slingeren. De man wordt ten hemel geleid door een engel van licht als
een stralend symbool van opwaarts streven. Het schilderij heeft een allegorische
betekenis. De bevrijding die tot kennis leidt, gaat via de vrouw. Ongemerkt keerde
Delville het verhaal van de Zondeval om. Hij zette zich af tegen de beeldwereld
van het decadentisme, waar de vrouw aan de kant van het kwaad stond.
De engelfiguur vertoont een maniërisme dat
teruggaat op de Italiaanse kunstenaars van de 16e eeuw. Delville
heeft van hen de figura serpentina overgenomen, met haar lijnen die
tegelijk op conventie en creativiteit, op regel en gril, op waarneming en
verbeelding. Deze vloeiende lijn waarmee Loïe Fuller in 1892 haar eerste grote
succes op de scène boekte, heeft iets van de omtreklijn waarin het object gevat
is en van de lijn die zich ontvouwt in de duur van de versiering. De
dubbelzinnige erotiek in de weergave van het mannenlichaam doet denken aan de
poëtica van de extase die in voortdurend evoluerende vorm in zijn werk aanwezig
is, vanaf de De kringloop der passies waaraan hij vijftien jaar eerder
was begonnen, tot De Liefde der zielen, dat hij in 1900 maakte.
De vederlichte soepelheid van de lijn begeleidt de
opgaande beweging met een lyrisme dat de art nouveau al aankondigt. Bij de
bestudeerde zweepslaglijn van de lichamen komt hier nog het kronkelende plissé
van het transparante gewaad van de engel, dat als het ware hun sensuele betrokkenheid
op elkaar oproept : de plooien leggenzich zacht om de gouden haardos van de uitverkorene.
(volgens Michel Draguet in 20
meesterwerken van de verzameling Gillion Crowet)
Bronnen
DRAGUET, M., 20 chefs-d'oeuvre de la collection Gillion Crowet / 20 meesterwerken van de verzameling Gillion Crowet , catalogue d'exposition/ tentoonstellingcatalogus, Bruxelles, 2006, p. 30-31.
Discussie