Voir les commentaires Ajouter à ma collection
close the map
Museum van de Stad Brussel - Broodhuis

Plan van Brussel van Braun en Hogenberg (Civitatis Orbis Terrarum)

Georg Braun

cartograaf1541-1622

Frans Hogenberg

cartograaf, graveerder1535-1590

Locatie

Broodhuis, Tentoongesteld

Datum

1572

soort van object

schone kunsten > grafische kunst > prent
documenten en werken > landkaart

Geheel

Plannen van Brussel

Topografisch plan van Brussel en omgeving in 1777

Plan van Brussel

Kaart van Brussel met de verdediging van de stad rond 1655

Bruxella Nobilissima Brabantiae civitas (plan van Brussel door Harrewijn)

Plan van Brussel van Braun en Hogenberg (Civitatis Orbis Terrarum)

Plan van Brussel van Braun en Hogenberg (Civitatis Orbis Terrarum)

Plan van Brussel en beschrijvingen van het Stadhuis en het Broodhuis

Materialen

Techniek

Opschriften

"1576" (links onder)
"Cum Privilegio" (rechts onder)

Afmetingen

hoogte 32 cm — wijdte 46.8 cm (binnenkant van de passe-partout)

Inventaris nummer

M.X.20

Identifier Urban

50505
lees meer

Beschrijving

Deze met de hand ingekleurde prent werd gedrukt in de Civitais Orbis Terrarum, een omvangrijke stedenatlas die in 1572 voor het eerst gepubliceerd werd en uiteindelijk uitmondde in een zesdelige reeks, waarvan het laatste deel verscheen in 1617. In het eerste volume, uit 1572, figureerden ook stadsgezichten en -plattegronden van de stad Brussel, waaronder dit plan. Deze prent is niet speciaal ontworpen voor de atlas, maar is gebaseerd op een kaart die reeds verscheen in Guicciardini’s Descrittione di tutti i Paesi Bassi (1567-68).

In de zestiende eeuw reisden mensen heel wat rond en deze atlas hangt daarmee samen: de kaarten en zichten verbeeldden als het ware die fascinatie voor allerlei steden. De prenten in Civitatis Orbis Terrarum gingen ook steeds samen met een uitleg op de keerzijde, waarin verteld werd over de desbetreffende stad, zoals ook voor de prent van Brussel in de atlas het geval was.

In het westen van de stad is er tussen de eerste en tweede muur in de Begijnhofwijk een binnenhaven aangelegd, met dokken die in verbinding staan met het kanaal van Willebroek via een nieuwe poort, de Vaartpoort. Bovendien is zichtbaar dat de tweede omwalling nog geen ravelijnen heeft, zoals die wel zichtbaar zijn in plannen uit de 17de eeuw (zie bv. inv. M.2006.2).

Bronnen

DE KEYSER Tine en VERSTAPPEN Michiel, "De prentencollectie van het Museum van de Stad Brussel methodologisch benaderd : een reis door de geschiedenis én de stad Brussel", in: Brusselse Cahiers, tijdschrift voor stadsgeschiedenis, LIV, 2023/1, pp. 293-320.

Braun, Georg, GALLE, Philips, Hogenberg, Frans, Novellanus, Simon en Van den Rade, Gilles, Civitates Orbis Terrarvm. Coloniae prostant: apvd avctores, 1575.

“Brussels, by Georg Braun and Frans Hogenberg. 1599”, Sanderus. Antique maps & books (https://sanderusmaps.com/our-catalogue/antique-maps/europe/belgium-cities/old-antique-map-bird-s-eye-plan-of-brussels-by-braun-and-hogenberg-23220). Geraadpleegd 13 februari 2023.

Guicciardini, Lovindo, Descrittione di tutti i Paesi Bassi, Antwerpen: Willem Silvius, 1567-1568.

VAN DER KROGT, Peter, “ Mapping the towns of Europe: The European towns in Braun & Hogenberg’s Town Atlas, 1572-1617”, Belgisch Tijdschrift voor Geografie, 2008 (3-4), 371-398.

V.E., M., “Wereldsteden van de 16de eeuw: Braun & Hogenbergs Civitates orbis terrarum”, Universiteitsbibliotheek Utrecht. Bijzondere collecties, 2018 (https://web.archive.org/web/20200724215845/https://bc.library.uu.nl/nl/wereldsteden-van-de-16de-eeuw-braun-hogenbergs-civitates-orbis-terrarum). Geraadpleegd 13 februari 2023.

 

Colofon

Discussie