![Prentkaart Kanaal van Charleroi, kazerne Klein Kasteeltje en Toekomstbrug tussen Sint-Jans-Molenbeek en Brussel, uitg. H.M. Dobrecourt (Ukkel), s.d. [jaren 1910-1920]. <br>](https://collections.heritage.brussels/medias/66/objects/77/PAKA_DELC_734_RECTO.jpg)
![Fotokaart Distillerie de la Tourelle, hoek Houzeau de Lehayestraat / Hovenierstraat 101 (Sint-Jans-Molenbeek), uitg. P.I.B., s.d. [rond 1928].<br>](https://collections.heritage.brussels/medias/66/objects/77/SP_2011.0096.jpg)
![Factuur Charles Wintergroen, [voormalig] Maison F. Wintergroen-Geerts, meubelfabriek, wandtapijt (...), Vlaamsesteenweg 47 (Brussel), 1891.<br>](https://collections.heritage.brussels/medias/66/objects/77/L_2022.364.jpg)
Zicht op de Orangerie en de pagodetoren in het park van Laken
François Le Febre
William Byrne
Locatie
Datum
soort van object
Geheel
Techniek
Opschriften
"S. Le Febre delt." (onderaan links)
"A. Augsbourg chez S. Tessavi & Compie" (onderaan in het midden (links))
"London Published Octr.15.1792 by Colnaghi & C°N°132 Pall Mall." (onderaan in het midden)
"A Bruxelles ches chez J. Lanna, Rue de la Madeleine" (onderaan in het midden (rechts))
"2288" (onderaan rechts)
Afmetingen
hoogte 31 cm — wijdte 47.4 cm (binnenkant van de passe-partout)
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Aan het einde van de 18de
eeuw werd het domein Schoonenberg ingericht als het Brusselse verblijf van de
Oostenrijkse landvoogden. Het Koninklijk Kasteel van Laken werd opgetrokken en
de gronden rondom kregen vorm naar het voorbeeld van de Engelse tuin. Het
ontwerp van die tuinen lag in verschillende handen. Zo leverde ook François
Lefebvre, hoftekenaar van de Oostenrijkse landvoogden, zijn bijdrage. Samen met
de hertog en Joachim Zinner werkte hij verder op een plan van Lancelot Brown
(een befaamde tuinontwerper) om zo het domein naar believen vorm te geven. Lefebvre
aquarelde daarom heel wat plannen en zichten van het domein, die vandaag de dag
voornamelijk in Wenen bewaard worden. Het is ook één van die waterverftekeningen
die aan de basis ligt voor deze prent. William Byrne zette namelijk Lefebvres werk
om in een gravure, die een nagenoeg volledig exacte kopie is. De verschillen
zijn heel subtiel, zoals bijvoorbeeld het uitzicht van de hemel.
De Chinese Toren, ofwel pagode,
hier afgebeeld bevond zich in het meest noordelijke punt van het domein
Schoonenberg en werd ontworpen door Louis Montoyer in1786. De toren werd gebouwd
naar het voorbeeld van de pagode in de Kew Gardens in Londen en deed dienst als
observatorium. De prent toont daarnaast ook de Oranjerie en de serres. Toen het
domein tijdens de Franse periode werd verkaveld en verkocht, werd de toren
afgebroken in 1803.
De oorspronkelijke waterverftekening van François Lefèbvre wordt in de Albertina te Wenen bewaard.
Bronnen
CÉSARI,
Dominique, “Jardins anglo-chinois d'Europe ornés de fabriques”, Parc à
fabriques, 2017 (http://www.parcsafabriques.org/etr_Be/laeken.htm).
Geraadpleegd 7 maart 2023.
de harlez de deulin, Nathalie, “The influence of England on the first
English gardens in the Southern Low Countries and the Principality of Liège”, Garden
History (The Proceedings of an ICOMOS-UK Conference held at the University
of Bath), 2016 (44), supplement 1, 1-14, 4, 9.
“Der chinesische Turm im Garten
von Schoonenberg (Laeken)”, Albertina. Sammlungen online (https://sammlungenonline.albertina.at/?query=search=/record/objectnumbersearch=[11079]&showtype=record#/query/bd429a08-afad-4cf2-bf76-04107972df03).
Geraadpleegd 7 maart 2023.
DUQUENNE, Xavier, Le Chateau de
Laeken au XVIIIe siècle – Het Kasteel van Laken in de XVIIIe
eeuw, Brussel: Nationale Bank van België, 1976, 6-7, 24, 26.
“Het Koninklijk Kasteel van Laken”,
Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed. Brussels Hoofdstedelijk Gewest (https://monument.heritage.brussels/nl/buildings/39524).
Geraadpleegd 7 maart 2023.
OERS, Wim, “Capability
Brown’s design for Schönenberg at Laeken, near Brussels, 1782”, Garden History
(The Proceedings of an ICOMOS-UK Conference held at the University of Bath),
2016 (44), supplement 1, 101-113, 108.
Discussie