Datum

1906

soort van object

Gordijn van de Heilige Ark

Vervaardigingplaats

België, Brussel

Afmetingen

hoogte 118 cm — wijdte 153 cm

Inventaris nummer

01682

Identifier Urban

88783
lees meer

Beschrijving

Dit textiel uit 1906 is afkomstig van de eerste orthodoxe synagoge van Brussel (Lenglentierstraat 18B), die vanaf 1906 tot 1954 werd gehuurd door Oost-Europese immigranten. Een marmeren plaquette in de straat herinnert aan de aanwezigheid ervan. Bedoeld voor het belangrijkste feest van het joodse geloof, dat van Jom Kippoer (Grote Vergeving), wanneer de gelovigen in het wit gekleed moeten gaan, is dit katoenen gordijn dan ook crème op wit omgeven door twee zilveren banden. Ondanks dit gebrek aan contrast maken de karakteristieke zuivere en vloeiende Art Nouveau-kenmerken, die zelfs in de vorm van de Hebreeuwse letters tot uitdrukking komen, dit voorwerp tot een soort esthetisch embleem. Rachel Bracha, de vrouw van de weldoener Meïr Polosinski, koos waarschijnlijk voor deze eigentijdse stijl omdat deze niet kon worden geconnotiseerd (voor de Joodse wereld zijn de gotische en romaanse stijlen verbonden met katholieke gebedshuizen).
Het is een van de weinige Art Nouveau textiel voor Joodse erediensten ter wereld. Alleen het Joods Museum in Praag bezit textiel met dezelfde stijlkenmerken. Men mag niet vergeten dat vooral België en Brussel de bloei van deze stijl zagen, die zich in verschillende kringen verspreidde, zelfs in de meest onwaarschijnlijke zoals de Joodse orthodoxie. De functie van de Parohet was het bedekken van de aron ha-kodesh (de kast met de Torarollen).
De tekst is delicaat geborduurd met katoendraad en versierd met plantenmotieven die typisch zijn voor deze vroeg 20e-eeuwse kunst. De twee tulpvormige rimonim die de Torah-kroon flankeren, als twee lichtpunten, en de in een boog geborduurde tekst tonen een uitzonderlijke finesse en vaardigheid in de uitvoering. Zeldzaam maar niet uniek, in tegenstelling tot wat al in de verschillende Brusselse toeristengidsen is gepubliceerd, roept onze parohet, als hij al van groot belang is, ook vandaag nog veel vragen op.
Colofon

Discussie