Kunst in openbare ruimte - Sint-Lambrechts-Woluwe

Gemeentelijke schilderwedstrijd

De gemeentelijke schilderwedstrijd van Sint-Lambrechts-Woluwe, die voor de eerste keer plaatsvond in 1923, is een ogenschijnlijk uniek voorbeeld, althans in het kader van de Brusselse agglomeratie. De oorsprong ervan is nogal vaag door het ontbreken van specifieke archieven voor de periode 1923-1929. Om deze redenen blijven de doelstellingen van de wedstrijd moeilijk vast te stellen. Misschien moet hij worden gezien als een wens om de basis te vormen van een kwalitatief gemeentelijk artistiek erfgoed, met de bedoeling het toekomstige gemeentehuis (gepland vanaf 1908/1909, maar pas in 1939 ingewijd) te verfraaien.

Constant Montald, inwoner van Sint-Lambrechts-Woluwe sinds 1910 en professor aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Brussel, lijkt een drijvende kracht te zijn geweest achter de totstandkoming van de wedstrijd, die in de eerste plaats op studenten en jonge afgestudeerden van de Academie was gericht, alsmede op jonge schilders uit de gemeente (zowel professionelen als niet-professionelen). Montald moest met name de thema’s en instructies voor de kandidaten vaststellen.

Een eigenaardigheidje: de deelnemers moesten hun werk identificeren met een motto of, bij gebrek daaraan, met een onderscheidingsteken om hun anonimiteit te bewaren en de jury niet te beïnvloeden tijdens de beraadslagingen. De winnaars werden vervolgens uitgenodigd om hun schilderijen te signeren.

De jury bestond voor de helft uit gemeentelijke autoriteiten (burgemeester, schepenen) en kunstenaars die in Sint-Lambrechts-Woluwe wonen (zie hieronder).

De wedstrijd werd in 1960 afgeschaft, maar heeft het gemeentelijk picturaal erfgoed voorzien van meer dan zeventig schilderijen van een vijftigtal kunstenaars, waaronder sommige uitstekende doeken.

De kring “Les Artistes de Woluwe-Saint-Lambert”

De vestiging van een groot aantal kunstenaars, musici en letterkundigen in Sint-Lambrechts-Woluwe leidde in 1934 tot de oprichting van een informele kring “La Woluwe”, die de belangrijkste kunstenaars van de gemeente rond Constant Montald bijeenbracht: de schilders Victor Gilsoul, Jean Laudy, Edgard Tytgat, Henri-Victor Wolvens, Jean-Roch Collon, Michel Sterckmans, de beeldhouwers Oscar Jespers, Joseph-Gérard Van Goolen, Raymond de Meester de Betzenbroeck en Paule Bisman, die beide disciplines beoefende. Deze groepering vormde de voorbode van de oprichting van de kring “Les Artistes de Woluwe-Saint-Lambert”, die in 1938 werd gestructureerd in de vorm van een vzw en onder het voorzitterschap van Constant Montald werd geplaatst.

Talrijke werken van kunstenaars uit deze kring maken deel uit van het gemeentelijk artistiek erfgoed.

Hedendaagse kunst

De Galerie voor Kunstuitleen, die werd opgericht in 1972 en werd gevestigd op de eerste verdieping van het Maloukasteel, heeft in de loop der jaren werken van de aangesloten kunstenaars aangekocht en zo een collectie opgebouwd die representatief is voor de creativiteit van de jaren 1970 tot 2000. In 2009 kocht het gemeentebestuur dit erfgoed aan om zijn eigen collectie aan te vullen.

Kunst in de openbare ruimte

Kunst in de stad lokt altijd discussie uit. Of ze nu gewaardeerd wordt of niet, ze heeft de bijzonderheid dat ze niemand onverschillig laat en aan de openbare ruimte haar primaire betekenis teruggeeft: een ruimte voor expressie en gemeenschapsleven. Gevoelig voor deze grondbeginselen, zorgt de gemeente voor de verrijking van het stedelijk landschap.

Instelling die voor de collectie verantwoordelijk is: Gemeentebestuur Sint-Lambrechts-Woluwe

Herkomst van de foto's : Bij elke foto hoort een legende en een copyright dat de verantwoordelijke instelling of de auteur vermeldt.

 Redactie van de beschrijvingen : AMBOLDI, S., TOLSTOY, M., VANMECHELEN, M.-E., L'art dans la ville. Promenades à Woluwe-Saint-Lambert, UCL - Presses universitaires de Louvain, 2015.