Datum

1938 (volgens inscriptie)

Techniek

Stijl

art deco

Vervaardigingplaats

Brussel

Opschriften

"Basilica S.S. Cordis. 7-Oct.-1938. Holemans." (gegraveerde plaat, onder de voet)
"HOLEMANS BRUXELLES" (meesterteken, onder de voet)

Afmetingen

hoogte 15.3 cm — wijdte 14 cm — diameter 13 cm (diameter van de kom)

Identifier Urban

104389
lees meer

Beschrijving

De edelsmid Henri-Joseph Holemans volgde een opleiding decoratieve kunsten aan de Sint-Lucasschool in Sint-Gillis, waar hij in 1919 afstudeerde. Waarschijnlijk was het zijn ontmoeting met edelsmid Théodore Bisschop die hem op het spoor zette van het werken met edelmetaal. Hij zou in de loopgraven in de edelsmeedkunst zijn ingewijd; na de oorlog verdiepte hij zich verder in deze praktijk en opende hij in 1920 zijn eigen atelier, waarbij hij de handelszaak van Bisschop overnam. Aanvankelijk werkte hij in een historiserende stijl, maar later schakelde hij over op een meer uitgepuurde stijl, kenmerkend voor de Art Deco, waarvan hij een van de belangrijkste Belgische vertegenwoordigers was op het gebied van edelsmeedkunst, terwijl hij zich sterk liet inspireren door de vormen van de natuur. Zo sluit hij ook aan bij de kunstschool van Maredsous, die een verfijnde esthetiek voorstaat, in verbinding met de diepe symboliek van de kerk. In zijn creaties gebruikt de edelsmid kostbare en gevarieerde materialen waarvan hij de specifieke eigenschappen, zowel op technisch als esthetisch vlak, perfect beheerst. Net als Marcel Wolfers beheerst ook Holemans de techniek van de Japanse lak. Zijn werk getuigt van een echte decoratieve gevoeligheid. Hij vervaardigt een reeks belangrijke liturgische edelsmeedwerken voor de Nationale Basiliek van het Heilig Hart in Koekelberg, waarvan sommige stukken van zeer hoge kwaliteit zijn.
Ook andere kerken in Brussel hebben werken van Holemans in hun bezit.

De soberheid van deze kelk met zijn strakke en zuivere lijnen, Die gemaakt werd in 1938 door Henri-Joseph Holemans, past perfect in de esthetiek van de art-decobeweging. De functionele doelstelling van het object blijft hier centraal staan in de formele reflectie van de kunstenaar, die bovendien blijk geeft van een grote beheersing van de esthetische eigenschappen van de gebruikte materialen. De knoop van de voet wordt benadrukt door malachiet, waarvan de diepgroene kleur bijdraagt aan de kostbaarheid van het object. Een soortgelijk gebruik van het materiaal door Holemans is ook te zien op een andere kelk, bewaard in de Sint-Lambertuskerk in Woluwe (miskelk / Sint-Lambertuskerk – Inventaris van het roerend erfgoed). Een licht reliëf kruis op het voorste deel van de voet is het enige figuratieve element, in overeenstemming met het typische, zeer gematigde gebruik van decoratieve elementen in de Art Deco. De voet is zevenhoekig; de steel, eveneens zevenhoekig, is versierd met enkele lijsten en de binnenkant van de kelk is bedekt met verguld zilver. De buitenkant van de kelk en de steel zijn licht gehamerd, waardoor een levendig lichteffect ontstaat.

Auteur van de beschrijving : Noémie Petit (Urban.brussels).

Bronnen

J. VANDENBREEDEN et R.M. DE PUYDT, Basiliek/basilique Koekelberg art-decomonument/monument art déco, Bruxelles/Tielt, Racines/Lannoo, 2005, pp. 137 et 139.

Colofon

Discussie