Locatie
Datum
soort van object
Tentoonstelling
Opschriften
Afmetingen
hoogte 78.8 cm — wijdte 64 cm — diepte 5.2 cm (met kader)
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Vanaf 1904 schildert Spilliaert plaatsen en voorwerpen uit zijn dagelijkse leven: atelier, slaapkamer, kapsalon, spiegel, parfumflacons, kamerplanten, enz. In deze evocaties van zijn omgeving voegt hij soms zijn eigen beeltenis toe, als een spookachtige verschijning.
Spilliaert schildert ook interieurs waarin elke menselijke aanwezigheid ontbreekt. Net als de Belgische symbolistische kunstenaar Xavier Mellery kort voor hem, maakt Spilliaert gebruik van de bijna vertrouwde banaliteit van lege kamers om ze een verontrustende vreemdheid te verlenen. In tegenstelling tot Mellery kiest Spilliaert voor minder details, en meer stilering. Zijn Intérieur reduceert hij in dit geval tot een wit bed, twee kasten en een deur. Alleen het smeedijzeren bedframe is enigszins gedetailleerd.
Naast de leegte en gesuggereerde stilte gebruikt Spilliaert nog andere elementen om de ruimte een mysterieus, dromerig aura te geven. Zo kiest hij voor een specifieke gezichtshoek en kadrering, waarbij hij de deur en kasten fragmenteert, en een deel van het bed in verkorte vorm afbeeldt. Verder verlevendigt Spilliaert de omringende duisternis door reflecties van onverklaarbare lichtbronnen weer te geven, wat reliëf geeft aan het witte beddengoed, dat in een lijkwade verandert.
Met zijn virtuoze combinatie van potlood, inkt, pastel en aquarel op papier, wordt een schijnbaar onopvallende slaapkamer gedramatiseerd en zelfs gederealiseerd, als een echo van de symbolistische wereld van Maurice Maeterlinck, een bron van inspiratie voor Spilliaert. Een van de geschriften van deze schrijver is trouwens een toneelstuk genaamd Intérieur (1894), gedomineerd door thema's als verwachting, dood en stilte – en geïllustreerd door de Oostendse kunstenaar.
Bronnen
ADOLPHS, V. (ed.), Unheimlich : Innenräume von Edvard Munch bis Max Beckmann : Ausstellung, Deutschland, Bonn, Kunstmuseum Bonn, 20. Oktober 2016 bis 29. Januar 2017 = The uncanny home : interiors from Edvard Munch to Max Beckmann : exhibition, Germany, Bonn, October 20, 2016 to January 29, 2017, Hirmer, Munich, 2016, p. 79.
ADRIAENS-PANNIER, A., « Nature morte et intérieur », in Léon Spilliaert ou la beauté de l’intelligence de cœur, Pandora, Schoten, 1998, pp. 73-74.
ADRIAENS-PANNIER, A., JARBOUAI, L. (dir.), Léon Spilliaert (1881-1946) : Lumière et solitude: tentoonstelling: Londres, Royal Academy of Arts, 19 februari - [gesloten op 17 maart 2020 ; heropend in juli 2020] - 20 september 2020 ; Paris, Musée d'Orsay, 13 oktober 2020 - 10 januari 2021, p. 46, pp. 68-69.
ADRIAENS-PANNIER, A., LOCKE, A. (dir.), Léon Spilliaert: tentoonstelling: London, Royal Academy of Arts, 23 februari - 25 mei 2020 ; Paris, Musée d'Orsay, 15 juni - 13 september 2020, Royal Academy Publications, London, pp. 103-105.
LAOUREUX., D., « Une nuit d’encre. Les nocturnes de Léon Spilliaert », in ADRIAENS-PANNIER, A. (dir.), Léon Spilliaert: een vrije geest: tentoonstelling: Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, 22 september 2006 - 4 februari 2007, Ludion, Gent, pp. 74-75.
LEGRAND, F.-C. (dir.), Léon Spilliaert : 1881-1946 : [tentoonstelling]: Paris, Galeries Nationales du Grand-Palais, 26 september - 30 november 1981: Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, 22 januari - 28 maart 1982: catalogus, Association française d’action artistique, Paris, p. 96.
Discussie