Datum

Tussen 1850 en 1895

soort van object

Techniek

Stijl

Realisme

Vervaardigingplaats

Domburg (Nederland)

Opschriften

"E. Beernaert" (geschilderd, onder links)

Afmetingen

hoogte 80 cm — wijdte 110 cm

Inventaris nummer

116

Identifier Urban

38679
lees meer

Beschrijving

Euphrosine Beernaert werd geboren in een familie die tot de gegoede Oostendse burgerij behoorde. Ze was de zuster van Auguste Beernaert (1829-1912), premier en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede in 1909. Ze ging in de leer bij de academische schilder Ferdinand Marinus (1808-1890). Aanvankelijk schilderde ze romantische landschappen in een stijl die verwant was aan die van haar leermeester, maar rond 1850 stapte ze over op een realistische stijl op advies van de landschapsschilders Théodore Fourmois (1814-1871) en Edmond de Schampheleer (1824-1899). Haar lievelingsplekken waren de Scheldeoevers, de Ardennen en de Kempen. In 1867 won de kunstenares een gouden medaille op de Wereldtentoonstelling van Parijs, en nadien exposeerde ze op de meest prestigieuze kunstsalons in binnen- en buitenland.

Bosrand is een werk dat ze schilderde in de omgeving van Domburg (Nederland). De kunstenares dompelt ons hier onder in een wilde natuur waarin enkel de aanwezigheid van een herderin en haar kudde de rust van de plek doorbreekt. Het lover van de bomen overheerst het hele schilderij. Het licht dat aan de uitgang van het bos op de herderin en haar schapen valt, verleent het werk een romantische toets. De uitvoering is tegelijk los en precies. De eerste biograaf van de kunstenares, de kunstschrijver Alphonse van Ryn, schreef over haar:

"Mlle Beernaert a planté un peu partout son chevalet ; elle a reproduit les vues montagneuses des Ardennes comme elle a peint les fjords de la Norvège, mais ses meilleures toiles sont celles qui décrivent les coins de son pays, de la Campine, les bords de l’Escaut ou le sud de la Hollande. Les terrains des polders, les paysages marécageux, les verdures luxuriantes croissant goulûment dans les terres grasses, les feuillages gonflés de vapeur d’eau et les atmosphères liquides ont été ses sujets de prédilection, elle les rend avec une rare intensité de vie et une saisissante vérité."* (van Ryn 1893).

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, C. Ekonomides, 2021

Bedankt aan Mijnheer N. H., voormalig conservator van het Museum voor Schone Kunsten in Oostende en auteur van de tentoonstellingscatalogus van 1990 over Euphrosine Beernaert, voor zijn waardvolle hulp op deze analyse.

*[Juffrouw Beernaert heeft haar ezel zowat overal opgesteld; ze heeft Ardense berglandschappen evengoed als Noorse fjorden geschilderd, maar haar beste doeken zijn die waar ze de mooiste hoekjes van haar land beschrijft, van de Kempen, de Scheldeoevers en Zuid-Holland. De poldervlakten, de moeraslandschappen, het weelderige groen dat gulzig groeit op de vette grond, het door waterdamp opgezwollen gebladerte en de vochtige atmosfeer zijn haar lievelingsonderwerpen, die ze met een zeldzame levensintensiteit en een aangrijpende natuurgetrouwheid weergeeft.]

Bronnen

Over het werk :

Gemeentelijke archieven Schaarbeek (Kunstpatrimonium, XIII.A.02.S02.D002). 

L’Art à Schaerbeek dans le passé. Exposition rétrospective de Peinture et de Sculpture, tent. cat., Cercle des arts, des sciences et des lettres de Schaerbeek, 1908, p. 6, n° 13.

Over de kunstenaar :

VAN RYN, A., « Euphrosine Beernaert », in BROERMAN, E., Célébrités nationales. Belgique 1893, Dero Frères Éditeurs, Antwerpen, 1893.

SPETH-HOLTERHOFF, S., « Les amis Anversois », in Camille Van Camp 1834-1891, La Renaissance du Livre, Brussel, 1952, pp. 105-113.

Voor meer informatie over vrouwelijke kunstenaars in België :

CREUSEN A., Femmes artistes en Belgique : XIXe et début XXe siècle, L’Harmattan, Parijs, 2007.

Colofon

Discussie