Landschap

Jean Portaels geldt algemeen als de belangrijkste oriëntalist uit de Belgische 19de-eeuwse school, maar dat mag ons niet doen vergeten dat hij tevens een uitstekend portrettist en een talentrijk schilder van historiestukken en religieuze taferelen was. En dit kleine schilderij herinnert eraan dat hij gedurende zijn hele carrière ook landschappen schilderde. Dankzij de tentoonstelling Portaels et l’appel de l’Orient 1841 - 1847 van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in 2015 heeft het publiek kennis kunnen maken met de prachtige gezichten van de Nijl, de Griekse eilanden of de Levant die hij van zijn zwerftochten langs de oostrand van de Middellandse Zee meebracht. Hij schilderde ook talrijke landschappen rond Rome, Napels en Sicilië tijdens de jaren die hij in Italië doorbracht als laureaat van de Prix de Rome voor schilderkunst van de Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen in 1842. Nadien schilderde Portaels nog andere landschappen van de streken die hij bezocht. Hij reisde immers onophoudelijk doorheen Europa, trok naar Marokko en was in Suez aanwezig voor de inhuldiging van het Kanaal in 1869. Maar ook België inspireerde zijn landschapskunst, met name de Ardennen, tijdens zijn bezoeken aan kasteel Les Amerois van de graaf en gravin van Vlaanderen. Hij heeft ons diverse bosgezichten en heidelandschappen nagelaten, en tot die laatste kunnen we ook het schilderij van het Huis der Kunsten van Schaarbeek rekenen. Portaels schildert hier alles met een grote energie, die enkele minutieus aangebrachte toetsen niet uitsluit, zoals de rode bloemen op de voorgrond. De schilder slaagt er wonderwel in de sfeer van de plek vast te leggen met een techniek die zijn uitmuntende kwaliteiten als landschapsschilder verraadt.

Het schilderij behoorde toe aan Égide Marie Adolphe Vleminckx (broeder van de gerechtelijk geneeskundige Victor Vleminckx) en Élisabeth Taelemans. 

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, A. Jacobs, 2021