Hoofd van een visser

Georges Vandevoorde, zoon van de Kortrijkse decorateur Pieter Vandevoorde, leerde schrijnwerk en volgde beeldhouwlessen aan de Kortrijkse Academie voor Schone Kunsten bij Constant Devreese (Kortrijk 1823 - Kortrijk 1900). Nadat hij in verschillende lokale ateliers had gewerkt, werkte hij vijf jaar in het atelier van Julien Dillens (Antwerpen 1849 - Brussel 1904) in Brussel, voordat hij zeven jaar lang ging samenwerken met Victor Rousseau (Feluy 1865 - Vorst 1954). De invloed van deze laatste op Georges Vandevoorde is zichtbaar in de symbolistische oriëntatie van een deel van zijn werk en in zijn stijl, die zowel elegant als ontroerend is, om Erik Engel en Mieke Marx te citeren, de enige auteurs die enkele regels aan de kunstenaar hebben gewijd. Georges Vandevoorde was zijn leven lang een eclectische beeldhouwer die werkte met ivoor, klei, steen en hout en regelmatig deelnam aan nationale en internationale salons. Hij realiseerde een aantal monumenten, waaronder verschillende ter herdenking van de Eerste Wereldoorlog, onder andere in Sint-Jans-Molenbeek, Gembloux en de Nationale Schietbaan van Schaarbeek. Hij was ook professor en directeur van de Academie voor decoratieve kunsten in Molenbeek. Tot zijn mooiste grote beeldengroepen behoren De huwelijksakte en De geboorteaangifte, die de inkomhal van het gemeentehuis van Schaarbeek sieren.

Deze buste van een vissershoofd lijkt op een van de figuren in de beeldengroep De helden van de zee (niet teruggevonden, bekend van een foto gepubliceerd door Erik Engel en Mieke Marx, VII, 2006, p. 3707). Er staan vier Vlaamse vissers op afgebeeld die in processie een vissersboot op hun schouders dragen. We weten niet in welke context dit werk is gemaakt. In tegenstelling tot de figuren in deze groep, waarvan de hoofden en ogen in droefheid neergeslagen zijn, houdt de Schaarbeekse visser zijn hoofd hoog en kijkt hij in de verte. Hij draagt een oliejas en zuidwester met brede gebogen rand die zijn nek bedekt, wat tot in het interbellum de typische klederdracht was van de vissers aan de Belgische kust.  We zien ook de baardkraag onder de kin, zoals de Noordzeevissers die dragen. De beeldhouwer is erin geslaagd om de stille kracht van de zeeman, die vaak wordt geconfronteerd met de natuurelementen, vast te leggen. Georges Vandevoorde heeft met opzet sporen van het boetseerwerk achtergelaten om de rauwe, authentieke kracht van het personage te benadrukken. Een tweede bronzen kopie van de buste kwam in 2021 op de kunstmarkt.

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, A. Jacobs, 2022