Datum
1912 (ca)
Stijl
Realisme
symbolisme
Afmetingen
hoogte 260 cm
Identifier Urban
43900
Beschrijving
Het
beeld van de Letteren is, net als dat
van de Wetenschappen, een van de twee
allegorische figuren van Alphonse de Tombay die staan opgesteld in de nissen
van linkerzijgevel van het gemeentehuis van Sint-Gillis. Ze
horen bij de beelden van de Schone
kunsten van Isidore De Rudder en de Wetenschap
van Charles Samuel, in de nissen van de hoofdgevel van de linkervleugel, en bij
de beelden van de Beeldhouwkunst en
de Schilderkunst van Paul Du Bois,
die op analoge wijze de nissen op de rechterzijgevel innemen. Ze
illustreren het belang dat de ontwerpers van het gebouw aan deze thema’s
hechtten. Volgens hen ontwikkelde de steun aan de beoefening en
de kennis van de wetenschap, de schone kunsten en de letteren bij mensen de
drang naar kennis en schoonheid, die tot harmonie en welvaart leiden.
De twee
beelden die de Tombay voorstelde, kregen heel wat kritiek te verduren, met name
van de architect de gemeentehuis, Albert Dumont. Die wond er in een rapport dd.
2 februari 1912 geen doekjes om: “Deze figuren zijn middelmatig. Diegene
die een jonge vrouw voorstelt kan echt niet door de beugel, ze is ronduit
banaal. De kunstenaar zal naar iets anders op zoek moeten. Misschien
kan de tweede figuur nog verbeterd worden. Ik
weet in elk geval niet wat deze beelden moeten voorstellen.” In
zijn rapport van 15 februari 1912 verwijst Louis Morichar, schepen van Openbaar
Onderwijs, naar het akkoord van de gemeenteraad van 13 februari om de Tombay,
na voorlegging van de schetsen, de beelden Letteren
en Wetenschappen te laten uitvoeren
binnen de tijdspanne van één jaar en aan de prijs van 2500 francs per beeld, “exclusief
de leveringskosten voor de steen”.
Alphonse de Tombay stelt de Letteren voor als een elegante jonge
vrouw, lezend in een groot boek dat ze geopend op haar voorarm en haar
linkerheup laat rusten, terwijl ze in de andere hand een rol houdt. Ze
draagt enkel een lichte mantel die, ingesnoerd door een ceintuur, haar
linkerbeen bedekt, terwijl een pand van de mantel langs haar rechterzij omhoog
loopt en op haar rechterschouder rust. Met
rechte rug, rustig en geconcentreerd lezend, lijkt ze de zinnelijke nonchalance van haar
kleding te vergeten. Het gemeentehuis van Sint-Gillis bewaart het
oorspronkelijke bronskleurige gipsmodel.
Bronnen
Gemeentelijk archief, dossier II 170 en rapport aan de Raad nr. 53. Informatie vriendelijk verstrekt door Pierre Dejemeppe, medewerker voor het erfgoed van de gemeente Sint-Gillis.
DEJEMEPPE, P., De gevelbeelden van het stadhuis van Sint-Gillis, Sint-Gillis, 2019, nr 22.
Discussie