Affiche "Nooit meer" van het Comité van waakzaamheid van de jeugd tegen het nazi-gevaar, door kunstenaar Martin Reisberg, Brussel, 1960.
Datum
Tussen 1959 en 1961 (geraamd)
Vervaardigingplaats
België, Brussel
Afmetingen
hoogte 52 cm — wijdte 34 cm
Inventaris nummer
05675
Identifier Urban
88872
Beschrijving
Minder dan 15 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, in de kerstnacht van 1959, voerden neonazi's hun antisemitische daden in heel Europa op. Extreem rechts plaatste hakenkruizen op verschillende winkelruiten in de Hoogstraat in Brussel. Deze golf van antisemitisme wekte sterke emoties op in de Belgische joodse gemeenschap en in kringen van het verzet en de patriotten. Op instigatie van de Unie van Joodse Studenten van België en haar voorzitter René Kaliski, richtte de Federatie van Joodse Jongeren van België een Jeugdwaakzaamheidcomité op tegen het nazi-gevaar, waarin Joodse en niet-Joodse jongerenorganisaties werden verenigd "op basis van een plan van nationale eenheid". De kunstleraar Martin Reisberg, van Amerikaans-Joodse afkomst, maakte deze affiche onder invloed van emotie. Hij gebruikte enerzijds het motto van de gedeporteerden, "Nooit meer", en anderzijds de kleur grijsgroen, die verwees naar de uniformen van het bezettingsleger. Het affiche toont een hand die een hakenkruis op een muur schildert terwijl andere handen in de weg staan. Op de achtergrond staat een gedeporteerde in een kamp en een gigantische schoorsteen. De illustratie en de gebruikte woorden verwijzen niet naar de Joodse identiteit. De herinnering aan de Shoah was zo goed geïnternaliseerd dat er in die jaren geen behoefte was om de overlevenden van de kampen eruit te lichten.
Discussie