Locatie
Datum
1968
soort van object
Techniek
Tentoonstelling
18e édition Parcours d'artiste, 02 mei 2022 — 08 juni 2022
Ensor, Magritte, Alechinsky, chefs d'oeuvre du Musée d'Ixelles, 23 september 2019 — 23 februari 2020
Opschriften
"b.g: Alechinsky "
Afmetingen
hoogte 209 cm — wijdte 297 cm (zonder kader)
hoogte 211 cm — wijdte 299.5 cm — diepte 4 cm (met kader)
hoogte 211 cm — wijdte 299.5 cm — diepte 4 cm (met kader)
Inventaris nummer
CC 1591
Identifier Urban
29633
Beschrijving
De
titel van het schilderij, Cobra de
transmission, is dubbelzinnig. Enerzijds
verwijst hij naar het vervellende reptiel dat op het doek is afgebeeld, anderzijds naar de CoBrA-beweging – de initialen
van de drie hoofdsteden Kopenhagen, Brussel en Amsterdam. Deze in 1948 door Christian Dotremont opgerichte
beweging leunde dicht bij het surrealisme aan en effende de weg voor de
lyrische abstractie. Ze verkondigde
spontaneïteit in de kunst en bewonderde de primitieve kunst en volkskunst. Ze wou tevens de schotten tussen de
kunstdisciplines weghalen, onder meer door schilder- en schrijfkunst met elkaar
te vermengen. Toen de beweging in 1951 werd
ontbonden, bleef Pierre Alechinsky trouw aan haar principes, maar tegelijkertijd begon hij ook de Japanse kalligrafie
en de acrylschilderkunst te verkennen. Naar
het voorbeeld van de schilders uit het Verre Oosten, schilderde hij
rechtopstaand, terwijl het doek op de vloer lag. Cobra de transmission is met ‘1968’
gedateerd. De bovenste rechthoek wordt volledig ingenomen door de
gekleurde kronkels van een vreemd reptiel, een “spontane omzetting van de
werkelijkheid”, zoals Alechinksy het graag omschreef.
Het spel van krommingen, waarin we het silhouet van een vrouw of de
wielen van een auto zouden kunnen herkennen, herinnert aan het kluwen van
wandelpaden in Central Park, het bekende park in New York gezien vanaf een hoge
building. De fries onder het hoofdmotief (‘predella’),
een variant van de randillustraties, vormt de ultieme grens met een vijandige
buitenwereld die door de kunstenaar wordt afgewezen. Deze
uit litho’s bestaande fries verrijkt het centrale verhaal en vult het aan door
middel van annotaties of verdichtseltjes, soms grotesk, soms gewoon grafisch. Alechinsky werkte graag op notariële akten,
landkaarten of afvalpapier, zowel uit angst voor het maagdelijke blad als uit
behoefte om oude sporen in zijn eigen kronkels te verwerken. Zoals steeds bij deze kunstenaar zijn de
kleurverhoudingen perfect beheerst, ook al gebruikt hij schreeuwerige of
agressieve tinten.
Bronnen
Le musée d’Ixelles à Paris, Centre Wallonie-Bruxelles, Paris, 05.06 - 30.08.1987, cat.1 (dos.211) .
N. d’HUART en B. FORNARI, Gemeentelijk Museum van Elsene Brussel, Gemeentekrediet van België (Musea nostra), Brussel, 1994, p.97.
Exposition de Picasso à Magritte. 40 toiles pour 40 ans de jumelage entre Biarritz et Ixelles, Musée Bellevue, Biarritz, du 13.12.1999 - 09.01.2000, p.11.
Atlantica spécial Ixelles, mensuel, n°71, décembre 1999, p.23.
Bazaar België, de 100 boeiendste Belgische kunstwerken volgens Claude Blondeel, Centrale for Contemporary Art, ed Borgerhoff & Lamberigts, 2013, p. 162-163.
LEBLANC C. (dir.), L’Art belge. Entre rêves et réalités. Chefs d’œuvres du Musée d’Ixelles, ed. Silvana Editoriale, 2014.
Discussie