De burggravin Charles Terlinden

In dit weelderige schilderij van Herman Richir, een portret van Élisabeth Verhaegen-Terlinden (1889-1982), dochter van baron Arthur Verhaegen (1847-1917), een Belgisch ingenieur, architect, politicus en schrijver, en echtgenote van burggraaf Charles Terlinden (1878-1972), een beroemd Belgisch historicus, zit een spiegelspel verborgen. De vrouw wordt erin voorgesteld na vijftien jaar huwelijk, op een moment dat ze al vier van haar vijf kinderen heeft gekregen. De burggravin is elegant gekleed in een robijnkleurige jurk, leunt tegen een Lodewijk XV-console en wordt omringd door modieuze oosterse voorwerpen. Haar linkerhand rust op een rode sjaal die over de console is gespreid. Haar haar is gegolfd en haar gezicht, zonder make-up, begint de tekenen van de tijd te vertonen; haar ogen zijn diep en sereen. Hier toont Richir al zijn kwaliteiten als portrettist die werd gewaardeerd door de Brusselse high society en de Belgische koninklijke familie: het schilderij spreekt de tijdgeest en de psychologie van de geportretteerde aan. De spiegel achter de burggravin weerspiegelt gedeeltelijk haar rug, evenals het beeld van een schilderij aan de muur, ook van Richir, Les apprêts de la soirée (1920). Richir schilderde zijn onderwerpen vaak vanaf een foto of uit zijn hoofd, of in zijn atelier, en dat is waarschijnlijk eveneens het geval bij dit portret. Dezelfde rode sjaal die Élisabeth Terlinden droeg, vinden we immers ook terug in andere werken van de kunstenaar.

Richir schilderde genrestukken, naakten en portretten en studeerde aan de Academie voor Schone Kunsten in Sint-Joost-ten-Node en Brussel. Hij werd in 1900 benoemd tot docent tekenen aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Brussel en werd in 1904 docent schilderen aan dezelfde academie. Zijn werk, met zijn klassieke eenvoud, ligt in de lijn van het realisme.

Het portret van de burggravin werd in 1950 aangekocht door de gemeente Schaarbeek, samen met de eigendommen van de familie Terlinden (nu het Maison des Arts).

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, D. Prina, 2023