Chinees bekken (fish bowl - fahua type) op een gestuct en verguld houten voetstuk
Anoniem
Datum
soort van object
Techniek
Stijl
Vervaardigingplaats
Opschriften
Afmetingen
hoogte 62 cm (voetstuk)
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Deze schitterende turquoise kom is een uitzonderlijk groot en zeldzaam
stuk, een voorbeeld van Chinese fahua-keramiek. Ze is versierd met grote
chrysanten waarvan de groene stelen vanuit de basis ontspruiten en zich in de
hoogte verspreiden. De grote, bleke bloemen lijken ofwel hun kleur te hebben
verloren (zwartachtige sporen) of te zijn uitgespaard in de witachtige laag die
de vaas bedekt onder de kleur.
Dit type aardewerk wordt gekenmerkt door een cloisonnédecoratie in
reliëf, bestaande uit slierten klei (barbotine) die op de vaas worden
aangebracht om de contouren van de motieven te bepalen. Nadat het stuk is
gebakken (biscuit), wordt polychroom email aangebracht in de ruimtes die door
de slierten worden afgebakend, zodat de kleuren zich niet kunnen vermengen. De
vaas wordt dan op een lagere temperatuur opnieuw gebakken om het glazuur te
verglazen. De belangrijkste fahua-kleuren zijn helder turquoise en inktblauw
voor de achtergrondversiering en verschillende kleuren voor de details.
Fahua-keramiek werd gemaakt in de provincie Shanxi in het noorden van
China, maar ook in Jingdezhen, in het zuiden van China. In het noorden zijn ze
gemaakt van rozig en gelig gres dat op lage temperatuur is gebakken. Het stuk
en de reliëfversieringen worden dan bedekt met een witte laag voordat de
kleuren worden aangebracht. De fahua uit het zuiden zijn daarentegen
resistenter. Het betreft porselein dat op hoge temperaturen wordt gebakken
(zonder dat er een witte laag nodig is).
Fahua-keramiek werd voornamelijk ontwikkeld tussen de14de en 17de eeuw, met een heropleving in de 20ste eeuw. Het werd zelden geëxporteerd naar Europa, vandaar de zeldzaamheid van het stuk uit Schaarbeek. Deze vaas is waarschijnlijk gemaakt van gres uit Shanxi, want de beige kleur van het biscuit is te zien onder de bodem en de rand van de witte laag is te zien onder de kleur. Dit stuk dateert uit de 16de eeuw, tijdens de Ming-dynastie.
Bronnen
Over de fahua techniek :
VALENSTEIN, S.G., A handbook of Chinese Ceramics, New York, 1975, p. 175-178, fig. 26, 27, 158, 159.
Over de techniek met parallelen (geraadpleegd op 08.04.2022):
Worcester Museum :
British Museum :
https://www.britishmuseum.org/collection/object/A_1925-0409-1
Metropolitan Museum :
Discussie