Legende van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel: het Onze-Lieve-Vrouwebeeld wordt naar de kerk gedragen
Anoniem
Bernard van Orley
Locatie
Datum
soort van object
Materialen
Techniek
Tentoonstelling
Vervaardigingplaats
Opschriften
Afmetingen
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
Het tafereel illustreert de derde episode uit de 14e-eeuwse legende van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel, die aan de basis ligt van de Ommegang. Er wordt verondersteld dat deze tapijtreeks, die bestaat uit vier wandtapijten, gemaakt werd voor de kapel van de familie van Tassis in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zavelkerk.
Links, op het voorplan, steelt Béatrice Soetkens het beeld van Maria en verbergt het onder haar mantel. Op de achtergrond neemt Béatrice het beeld mee op een boot. Deze vlucht was slechts mogelijk dankzij twee mirakels: de verlamming van de koster die de diefstal van Beatrijs niet kan beletten en het bootje dat zich losmaakt van de kade en naar Brussel vaart.
Op het centrale tafereel, met op de achtergrond het bootje dat de Zenne naar Brussel opvaart, sturen de magistraten van Antwerpen een gezant naar Brussel om de stad in te lichten over de mirakels die plaats hebben gevonden.
Op de achtergrond van het linkertafereel overhandigt de gezant zijn brief aan
de hertogen van Brabant. Het valt op dat de historische personages erg gelijken
op de Habsburgse heersers van begin 16e eeuw. Op het voorplan overhandigen
de Habsburgers aan Frans van Tassis zijn aanstellingscontract als hoofd van de
postdiensten van het rijk. Eigentijdse figuren en gebeurtenissen worden dus
verweven in de legende.
Dit eerder lokale dan christelijke of mythologische onderwerp is opmerkelijk. De kartons werden speciaal voor de opdrachtgever, Frans van Tassis, geschilderd
door Barend van Orley en werden dan ook maar één keer gebruikt.
De overige wandtapijten uit de reeks, met uitzondering van de twee verdwenen fragmenten van het eerste wandtapijt, bestaan nog altijd: in Brussel (KMKG), Glasgow, Saint-Jean-Cap-Ferrat en Sint-Petersburg.
Bronnen
DE MEÛTER, Ingrid, Tapisserie du temps de Charles Quint autour de la série de Notre-Dame du Sablon. Brussel: KMKG, 2015.
Discussie