Buste van Charles de Brouckère

Charles-Marie-Joseph-Ghislain de Brouckère (1796-1860) was een prominente publieke figuur die in 1831 en 1832 minister van Financiën, Binnenlandse Zaken en Oorlog was. Als directeur van het Munthof, stichtte hij de Bank van België en was haar eerste voorzitter. Hij was ook een van de oprichters van de ULB en directeur van de Société des Mines et Fonderies de Zinc de la Vieille-Montagne. Hij is vooral bekend als burgemeester van de stad Brussel van 5 oktober 1848 tot 20 april 1860 en als vertegenwoordiger van de stad in het Parlement. Als filantroop en vrijmetselaar boekte hij sociale vooruitgang door een spaarbank voor de middenklasse op te richten onder garantie van de stad, en door de lonen van de arbeiders te verbeteren. Een van de verwezenlijkingen van zijn burgemeesterschap was de goedkeuring van een drinkwatersysteem op 11 december 1852.Het in de voet van de buste van Schaarbeek gebeitelde opschrift herinnert eraan dat die gebeurtenis ook ten goede kwam aan de randgemeenten van de hoofdstad.

Charles de Brouckère is gekleed in de ceremoniële jas van de burgemeester. Naast het Grootlint en de Ster van Grootofficier van de Leopoldsorde draagt hij de Grote Onderscheiding van het Legioen van Eer, half verborgen onder het lint, het Grootkruis van de Orde van Franz Jozef van Oostenrijk, het IJzeren Kruis, de Ster van de Opperste Orde van Onze Heer Jezus Christus en, hangend aan zijn hals, het Commandeurskruis van de Portugese Koninklijke Militaire Orde van Christus.

Er bestaan nog andere versies van de buste: een in gips behoort tot de collecties van het KMSKB (H. 73 cm, inv. 3092), een in marmer bevindt zich in de Kamer van Volksvertegenwoordigers in het Paleis der Natie (H. 68 cm) en een stenen exemplaar is geplaatst in de nis van de fontein ter ere van Charles de Brouckère, ontworpen door de architect Henri Beyaert en ingehuldigd aan de Naamsepoort op 12 oktober 1866 (opnieuw gemonteerd in 1978 op het Palfynplein). In dit portret, met zijn onmiskenbare plastische kwaliteiten, kon Guillaume Geefs de karaktereigenschappen van de man die naar verluidt bruusk en onstuimig was, in marmer weergeven: “Een man met praktische zin, een heldere en doordringende geest, met een levendige en speelse blik, een krachtige en gezonde intelligentie, een gezond en oprecht oordeel, een onvermoeibare werkijver, echte gevoeligheid, maar verborgen onder een wat bruuske uiterlijke verschijning” schreef zijn biograaf Théodore Juste (Charles de Brouckère/Bourgmestre de Bruxelles, etc, Muquardt, Brussel,1867, p. 79-80). Het is niet bekend of de op verschillende plaatsen op de sokkel gegraveerde datum “18 juni” en “1858” overeenkomt met de vervaardiging van de buste.

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, A. Jacobs, 202