Locatie

Broodhuis, Tentoongesteld

Datum

Tussen 1682 en 1727

soort van object

Materialen

Techniek

Opschriften

"Monasterium Beatae Mariae Rosae Plantatae in Iericho" (bovenaan in het midden)
"J. Harrewyn Sculp:" (onderaan rechts)

Afmetingen

hoogte 58 cm — wijdte 68 cm (ingelijst)
hoogte 36 cm — wijdte 47 cm (binnenkant van de passe-partout)

Inventaris nummer

M.X.43

Identifier Urban

52288
lees meer

Beschrijving

Deze prent, gegraveerd door Jacobus Harrewijn, toont het ‘Klooster van Jericho’. Het beeld verscheen in 1727 in het werk Groot kerkelijk Tooneel van Brabant door Le Roy, samen met beelden van heel wat andere Brusselse kloosters en kerken. Ook in het werk Antonii Sanderi presbyteri chorographia sacra Brabantiae (vol. 2) uit 1727 werd deze prent getoond. Het klooster – en breder ook de kloostergemeenschap – hier afgebeeld ontstond in 1456 door de samenvoeging van het klooster van de Witte Zusters van Catharina in Brussel en de kanunnikessen van Onze Lieve Vrouw ten Cluyse in Eigenbrakel. Dat gebeurde op initiatief van Filips de Goede, hertog van Bourgondië, en zijn vrouw Isabella van Portugal. Zo stichtten de vorsten het “Onze Lieve Vrouw ter Rosen gheplant in Jericho”, het regularissenklooster in Brussel op de plek waar vandaag, sinds de opheffing van het klooster in 1783, de Brusselse Graanmarkt terug te vinden is. Die markt is daar toen gekomen omdat de oude Graanmarkt te klein was geworden.

Het klooster van Jericho was een van de grootste religieuze complexen in Brussel. Het had een eigen kloosterbrouwerij en was rond 4 ha groot. Die omvang wist Harrewijn met zijn prent ook over te dragen op de toeschouwer. Het regularissenklooster vult namelijk nagenoeg de hele prent. Symmetrische rijen bomen prijken in de tuinen en hier en daar is vee te ontwaren. De prent lijkt ook duidelijk te maken dat het klooster bijdroeg aan bouwwerken; er is immers te zien hoe mensen met houtbewerking bezig zijn en frames voor daken vervaardigen. Waarvoor die zullen dienen is echter niet met zekerheid te zeggen. Verder leven verschillende personages hun leven van alledag: op de binnenpleinen zijn mensen aan het werk en in de voorgrond zijn kinderen aan het spelen; sommige mensen zijn op wandel, anderen zijn met honden aan het ravotten. Voor de deur staat ook een paard met kar, dus misschien kreeg het klooster op deze prent net bezoek.

Bronnen

LE ROY, Groot Kerkelijk Tooneel des Hertogdoms van Brabant, Den Haag: Christianum van Lom, 1727.

PIOT, Charles, “ Schilder-, etskunst, enz. De beide Harrewijns, Nederlandsche graveurs, door Karel Piot.”, Dietsche Warande. Nieuwe Reeks 2, 1893 (6), 462-477, 586-596, 594.

SANDERUS, Antonius, Antonii Sanderi presbyteri Chorographia sacra Brabantiæ, vol. 2, Den Haag: Christianum van Lom, 1727, 136-137.

STOOP, Patricia, “Een dertiende-eeuws Middelnederlands document van de Witte Vrouwen van Sint-Catharina”, Taal & Tongval, 2004 (56), 3-6, 3.

STOOP, Patricia, Schrijven in commissie. De Zusters uit het Brusselse klooster Jericho en de preken van hun biechtvaders (ca. 1456-1510), Hilversum: Verloren, 2013, 21.

DE KEYSER Tine en VERSTAPPEN Michiel, "De prentencollectie van het Museum van de Stad Brussel methodologisch benaderd : een reis door de geschiedenis én de stad Brussel", in: Brusselse Cahiers, tijdschrift voor stadsgeschiedenis, LIV, 2023/1, pp. 293-320.

Colofon

Discussie