Oude vijvers

Joseph Coosemans kwam uit een bescheiden gezin en werd op jonge leeftijd wees. Zijn vader stuurde hem in de richting van een bestuurlijke carrière en hij kreeg de betrekking van gemeenteontvanger, die hij van 1854 tot 1872 in Tervuren bekleedde. In die periode kwam hij in contact met de landschapsschilders van de school van Tervuren, en meer bepaald met Hippolyte Boulenger (1837-1874) en Théodore Fourmois (1814-1871), die zijn eerste leermeesters waren. Zijn passie voor landschapsschilderkunst leidde hem vervolgens naar Barbizon, waar hij een aantal werken maakte die beïnvloed waren door de school met dezelfde naam. Na zijn terugkeer in België vestigde de schilder zich eerst in Leuven, daarna in de Limburgse Kempen, met name in de omgeving van Genk. Hij keerde echter terug om regelmatig in Tervuren te schilderen. In 1887 vormde zijn benoeming tot docent landschapsschilderkunst aan het Hoger Instituut van de Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen de bekroning van zijn carrière. Kort na zijn dood vernoemde de gemeente Schaarbeek een straat naar hem.

Oude vijvers, Park van Tervuren, is een schets die ter plekke is gemaakt. De kunstenaar wil hier de subtiele waarden van licht en sfeer vertalen. Het heldere roze en wit van de lucht contrasteren met de donkere tinten van de bomen en de vegetatie. De soepele penseelstreken en majestueuze weergave van de bomen doen denken aan de studies van zijn eerste meester, Hippolyte Boulenger.

In 1905 organiseerde de Cercle artistique et littéraire de Bruxelles een overzichtstentoonstelling van het werk van Joseph Coosemans, waaronder Oude vijvers, Park van Tervuren. Na die gebeurtenis merkte de hoofdredacteur van het tijdschrift L'Art Moderne, Octave Maus, op: “ Boulenger mourut dès 1874, et Coosemans continua seul le probe travail entrepris en commun. Ce furent ses années les plus fécondes. Il signa, durant les douze ou quinze ans qui suivirent cette séparation, ses meilleures toiles, et la plupart d’entre elles reflètent le grand souvenir du maître disparu ” * (Maus, 1905, blz. 373).

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, C. Ekonomides, 2023

Analyse mogelijk gemaakt door de vriendelijke hulp van de heer Herman De Vilder, redactiesecretaris van het kunsttijdschrift Het Hof van Melijn, uitgegeven door de VZW De Vrienden van de School van Tervuren.

* [Boulenger stierf in 1874, en Coosemans zette alleen het werk voort dat ze samen hadden ondernomen. Dit waren zijn meest productieve jaren. In de twaalf of vijftien jaar die op deze scheiding volgden, schilderde hij zijn beste doeken, en de meeste daarvan weerspiegelen de grote herinnering aan de overleden meester]