Gehucht in de sneeuw

Franz Binjé, bediende bij de Spoorwegen, begon tijdens zijn vrije tijd als autodidact te schilderen. Na zijn ontmoeting met Hippolyte Boulenger (1837-1874) bekeerde hij zich tot het pleinairisme en produceerde hij zowel aquarellen, olieverfschilderijen als pastels. In 1874 ontmoette hij de schilder Henri Van der Hecht (1841-1901), wiens invloed hij onderging. Terwijl zijn talent zich snel ontplooide, bevrijdde hij zich van de al te strak toegepaste en brave techniek van zijn eerste leermeester en koos hij voor een grotere vrijheid bij de weergave van het onderwerp. Rond 1880 ontdekte hij tijdens een reis in Engeland het oeuvre van Turner, wiens invloed zich vooral in zijn aquarellen zou laten voelen. Hij werd lid van de Société royale belge des aquarellistes, waar hij geregeld exposeerde. In 1881 sloot hij zich aan bij de jonge luministische kunstenaars van La Chrysalide en nam hij deel aan de laatste tentoonstelling van deze kunstkring.

Franz Binjé zocht zijn inspiratie onvermoeibaar in het contact met de natuur en trotseerde zelfs de winterkou om naar de natuur te schilderen. Op een achterafwegje in de sneeuw stapt een figuur die een zware last torst. De woningen van een gehucht doemen in het midden van het schilderij op en verkleinen dan tot ze achter het reliëf verdwijnen. Het kleurengamma is beperkt tot bruine tinten en wit. Binjé geeft hier blijk van een grote beheersing van het aquarel, dat hij als volgt beschrijft: 

"Je veux l’aquarelle réfléchie, construite d’avance dans le cerveau, en tant que grandes lignes, que sentiment, que symphonie, qu’impression d’ensemble, en un mot. 

C’est dire qu’on peut la traiter – alors – avec la lenteur, le soin et la perfection d’une peinture à l’huile, mais en ne la poussant pas aussi loin, comme on dit en argot d’atelier. […]

Le tout est de faire œuvre d’artiste ; le style, le caractère, l’émotion, la pensée, le rêve produisent ce rayonnement indéfinissable, cette communication électrique qui, à travers l’œuvre, va de l’artiste qui crée à l’esthète qui regarde.  [...]"* (« L’aquarelle », Franz Binjé, L’Art Moderne, 28 december 1890).

Auteur : Vereniging voor het Kunstpatrimonium, C. Ekonomides, 2021

*[Ik zie het aquarel als iets weloverwogen, op voorhand gepland, als grote lijnen, als gevoel, als symfonie, kortom, als een alomvattend geheel. 

Dat wil dus zeggen dat men het aquarel kan behandelen met eenzelfde traagheid, zorg en perfectie als voor een olieverfschilderij, zonder het al te dik in de verf te zetten, zoals men dat in het schildersjargon pleegt te zeggen. […] 

Het gaat hier om het scheppen van een kunstwerk, het creëren van een ondefinieerbare uitstraling, via een stijl, emotie, gedachte, een droom, om het tot stand brengen van een dynamiserende communicatie tussen de scheppende kunstenaar en de interpreterende estheet.]