Oud Sint-Gillis

Sint-Gillis, dat in de 18de eeuw nog een bescheiden dorp was, werd tussen de jaren 1850 en 1925 geleidelijk verstedelijkt. Zoals blijkt uit de archieven van het college (1913-1914), was het de wens van de gemeente om de sporen van dit verleden te bewaren, onder meer via foto’s en via de bestelling van artistieke voorstellingen bij Albert Dillens. De zes fraaie aquarellen die hiervan het resultaat waren en in de Cérèszaal van het gemeentehuis hangen, herscheppen de pittoreske sfeer van het verdwenen Oud Sint-Gillis. Ze hebben vergelijkbare afmetingen en vormen chronologische paren: 1901  (inv. 1005D, 1008D), 1902 (inv.  1007D, 1004D) et 1914 (inv. 1002D, 1003D).

Het is niet duidelijk hoe de paren uit 1901 en 1902 werden verworven. In een rapport van het college van 29/12/1913 omtrent de bestelling bij de schilder van vier aquarellen van Oud Sint-Gillis, schreef het hoofd van het secretariaat van het gemeentehuis, de heer Narcisse, dat de kunstenaar: “(…) voor ons reeds de overblijfselen van het oude Sint-Gillis heeft geschilderd vóór de aanleg van de nieuwe wijken”. We vermoeden dat de aquarellen van 1901 en 1902 tot die vroegere werken behoren en dat ze door de gemeente werden gekocht, of zelfs besteld.

Deze vier aquarellen zijn op hetzelfde helder grofkorrelig papier geschilderd en zijn allemaal in een sobere schildertrant uitgevoerd, verlevendigd met kleine toetsen voor de details van de bakstenen, de dakpannen en de vegetatie. De werken uit 1901, waaronder deze aquarel, tonen de gewitte gevels van de oude huizen en hun topgevel in rode baksteen, gezien vanop de straat. Men zou zich op het platteland wanen, ware het niet voor de dichte bebouwing op de achtergrond. Op deze voorstelling wordt het landelijke effect nog versterkt door het schetsmatig weergegeven silhouet van een man die een kruiwagen voortduwt, alsook door de met gras begroeide bermen die een talud vormen. Hoewel de aandacht vooral naar het decor uitgaat, herinnert het personage aan de genretaferelen die typisch waren voor de schilder.