Beschrijving

Deze installatie –  nu te zien bij LAB·AN x Hotel van Eetvelde – is een tweezijdig rooster waarin het verhaal materieel tot uiting komt via de artistieke benadrukking van visuele archieven uit verschillende Brusselse museale instellingen.

Tussen dekoloniale nood en de viering van het Art nouveau-jaar, zet de dubbele actualiteit van Brussel in 2023 aan tot nadenken. Deze twee ondernemingen zijn namelijk al met elkaar bekend: de geboorte van de beweging valt samen met de uitbatingsperiode van de Onafhankelijke Congostaat door Leopold II.

De nu zogenaamde huismusea zijn het resultaat van bijzondere opdrachten. Als ware propagandamiddelen, vertellen deze portrethuizen het verhaal van hun eigenaars en hun functies. Een ervan, het hôtel van Eetvelde, werd in opdracht gegeven door Edmond van Eetvelde, staatssecretaris van de Onafhankelijke Congostaat, en zijn vrouw Esther Levionnois.

Het hotel met weelderige details en zeldzame houtsoorten versierd, werd gebouwd om de voordelen van de koloniale missie te benadrukken. Enerzijds door het verwerven van materialen, onder andere verbonden met de koloniale uitbuiting van Congo. Anderzijds door het verwerven van exotische edele materialen die de financiële voordelen van de missie moesten benadrukken.

Trappen en plafonds in Congolees padouk, vloeren in mozaïek van groen en oranje marmer, muren versierd met roze en wit marmer, lambrisering in groen marmer uit de Pyreneeën, schouwen en lambrisering in groene onyxplaten uit Argentinië verfraaid met verguld brons, eikenhouten parketvloeren, wandtapijt met planten en exotische dieren, zuilen in paars Italiaans brokaatmarmer, schouwen in Algerijns bloedrood brokaatmarmer, service deuren in pitch-pine en in het kantoor, origineel meubilair in edele houtsoorten (mahonie, padouk en esdoornfineer).

Het architecturaal en decoratief spektakel verwondert evenzeer als het vragen oproept. Wordt er tijdens de rondleidingen voorbijgegaan aan de onzichtbare drijfveren van een stijl die zijn essentie soms ontleent aan andere territoria?

Door de nadruk te leggen op verborgen verhalen en onbetwiste details, nodigt dit interactieve voorstel u uit om achter het discours van de vernieuwende esthetiek die deze ruimtes kenmerkt te kijken. Achter deze decors, staan mensen. Achter de idealisering van de natuur, de toe-eigening van het land. Achter deze texturen, levende wezens. Achter deze natuurlijke materialen, een lange reis voor wie verder kijkt dan het direct tastbare. Een oneindige, gefragmenteerde en subjectieve reis.

..........................

Curatoren - Ema Tytgat, Luna Van Aubel

Kunstenares - Ayla Kardas

Ontwerpers - Shady Systems - Jan Rymenants, Vic van den Bossche

Bronnen

Visuele archievenKoninklijk Museum voor Midden-Afrika - Afrika Museum, het Brussels Stadsarchief, het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK-IRPA), de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis en de Koninklijke Academie van België

Colofon

Discussie