Gedenkplaat voor ""Aux Etterbeekois (...) morts au Congo" [aan de Etterbeekse pioniers (...) gestorven in Congo"]

Deze gedenkplaat werd aangebracht op de gevel aan de kant van de Louis Hapstraat van wat toen de "Ecole moyenne de l'Etat" was. De gedenkplaat werd op 2 juni 1935 onthuld ter gelegenheid van de viering van de 50e verjaardag van de Congo-Vrijstaat. De inhuldiging vond plaats samen met de uitreiking en inhuldiging van de vlag van het Etterbeekse Comité van de Koloniale Dagen.

De beeldhouwklas van de "École des Arts et Métiers" van Etterbeek, indertijd onder leiding van professor J. Van Hoof, vervaardigde de plaat uit brons. 

Voor de onthulling bedekte een doek met de kleuren van Congo de gedenkplaat. Zodra het doek werd weggenomen, werd een reliëf zichtbaar dat in het bovenste deel het profiel afbeeldde van een jonge Congolese vrouw die bladeren strooit op en 'waakt' over de Etterbeekse helden die in het onderste deel van de plaat worden vermeld (La Nation belge, 03.06.1935).

In de hoeken links en rechts onderaan zien we twee schilden: links het wapenschild van de gemeente en rechts dat van de Congo-Vrijstaat (met de Congolese ster). 

Vanaf 1963 huisvestte het gebouw het "Institut technique Ernest Richard" (opgericht in 1933 en genoemd naar Ernest Richard, een advocaat geboren in Kontich in 1861 en die een lange politieke loopbaan uitbouwde in Etterbeek en in 1830 stierf; hij was tevens lid van de liberale bestendige deputatie, officier in de Leopoldsorde enz.). 

Het verslag van de werkgroep Voor de dekolonisering van de openbare ruimte in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: een reflectiekader en aanbevelingen vermeldt over deze gedenkplaat het volgende: "De plaat is des te problematischer omwille van haar locatie: in een schoolgebouw kan ze voor bepaalde witte leerlingen een aanleiding vormen om zich op een racistische manier uit te laten tegenover zwarte medeleerlingen die minder 'beschaafd' zouden zijn dan zijzelf". (pagina 109 van het verslag)