Locatie
Datum
soort van object
Geheel
Het Handelsdok
De Hofberg in de richting van de benedenstad
De Stuiversstraat in de richting van de Terarkenstraat
De toegang tot de Maagdepalmgang en de Hellegang
De Hellegang
De Maagdepalmgang
De zuidelijke gang van de Parelmoergang
De noordelijke gang van de Parelmoergang
De binnenplaats aan ingang van de Parelmoergang
Het Stapelhuis vanaf de Handelskaai
Het oud stapelhuis vanuit de Oppemstraat
De Landbouwersgang
Het Handelsdok
De Grote Zavel met de fontain
De Sint-Jakobsgang
De eerste zijgang van de Sint-Jakobsgang
De Zeehondstraat
De Minimenstraat nabij het oude militaire ziekenhuis
De kerk van O.-L.-V. van Goede Bijstand vanuit de Lievevrouwbroersstraat
De hoek van het Groot Eiland en Eclipsstraat
De O.-L.-Vrouw van Vaakstraat op de hoek met de Vandenbrandestraat
De Isabellastraat
De Villa Hermosastraat
De Ravensteinstraat in de richting van de Hofberg
De Regenbooggang
De tweede toegang tot de Iepgang
De toegang tot de Iepgang
De binnenplaats van de Iepgang
De Sint-Rochusgang
De Sint-Rochusgang
De Ooievansstraat, gezien vanap de Vlaame Steenweg
De Blindenberg in de richting van de Houtmarkt
Ensemble van 59 waterverftekeningen van Brussel
De Terarkenstraat
De Ravensteinstraat in de richting van de Terarkenstraat
De pomp in de Ravensteinstraat
De Oonze-Lieve-Vrouwestraat in de richting van de Hofberg
De Onze-Lieve-Vrouwestraat in de richting van de Terarkenstraat
De Drie-Hoofdenstraat
De Sint-Rochusgang
De Sint-Rochusgang
De Sleutelstraat
De Voermansgang
De binnenplaats van de Voermansgang
De Hofberg vanaf de Magdalensteenweg
De Stuiverstraat in de richting van de Kantersteen
De Aloststraat
De Bummelstraat
De toegangspoort van de Ooievaarstraat
De Amsterdamstraat en het douanegebouw
De Schapenstraat in Molenbeek
Het Land-van-Luikstraatje
De Papenvest
De Tempelstraat
De Valkstraat
De Minimenstraat
De Schipgang
De Sint-Niklaaskerk en de Korte Boterstraat
De Stoofstraat
Techniek
Tentoonstelling
Vervaardigingplaats
Opschriften
Afmetingen
hoogte 38 cm — wijdte 44 cm (blad)
Inventaris nummer
Identifier Urban
Beschrijving
"De Isabellastraat dankte haar naam aan
aartshertogin Isabella die haar deed aanleggen in 1615, omdat zij een
verbinding wilde tussen het hertogelijke paleis op de Koudenberg en de kerk van
Sint-Goedele. Men verlengde daartoe de Inghelant straete die van op het
Balieplein tussen de muren van het paleis aan de ene kant en deze van het hof
van Hooghstraeten aan de andere, steil afdaalde. Het
tracé volgde voor een deel de loop van een oude gracht aan de binnenkant van de
eerste stadsmuur, grond die toehoorde aan het gilde van de kruisboogschutters.
In ruil kregen ze een groot gebouw in de nieuwe straat. Bovendien liet Isabella
een hele reeks identieke huizen optrekken voor de boogschutters van haar wacht
en haar hellebaardiers. Ook de kruisboogschutters bouwden er woningen voor hun
leden en kochten grond tegenover hun huis voor een nieuwe oefentuin. In de 17de
eeuw was de Isabellastraat een aristocratische straat, alleen toegankelijk voor
haar inwoners. Bij de aanleg van het Koningsplein in de eeuw daarop raakte ze
het eerste stuk tot aan de Terarkenstraat kwijt. Van dan af verbond ze het
begin van deze straat met de Twaalf-Apostelenstraat.
In 1894 was de Isabellastraat, zoals de
waterverftekening toont, nog altijd een deftige straat. De huizen die duidelijk
uit verschillende periodes dateren, hebben wit bepleisterde gevels en gepikte
plinten. Links op nr. 8 zien we de vroegere ingang van de tuin van de
kruisboogschutters, waar nu kolenhandelaar L. Licoppe zijn zaak heeft. De
barokke poort raakte in 1880 de bekroning van het hoofdgestel kwijt. Het lage
huizenblok ernaast en dat aan de andere zijde van de hogere woning met zijn
winkelramen, zijn eveneens in de 17de eeuw opgetrokken door de
kruisboogschutters. Wat verderop bevindt zich op nr. 30 tot 36 het grootste
gebouw van de straat, het pensionaat Héger waar in 1842-1843 de schrijvende
zussen Charlote en Emily Brontë verbleven. De grote tuin van deze instelling is
wat overblijft van de oude tuin van de kruisboogschutters.
Carabain heeft de rechterkant van dit straatdeel slechts summier weergeven en
ook de personages op de voorgrond zijn, op deze eerste tekening die hij voor de
stad Brussel maakte, niet uitgewerkt zoals hij dat daarna zou doen.
Ondanks het feit dat het Domus
Isabellae, het huis dat Isabella liet bouwen voor de kruisboogschutters, in
1796 plaats moest maken voor een trap als verbinding met de Koningsstraat en
enkele kleinere ingrepen, vormde de Isabellastraat tot bij het begin van de afbraakwerken
in 1909 een interessant archtecturaal geheel. In 1911 werd ze officieel
opgeheven. Ironisch genoeg is het stuk dat in de 18de eeuw onder de
grond verdween en nu deel uitmaakt van de site van het paleis van Karel V, het
enige wat er vandaag van haar nog is bewaard." (1)
Bronnen
(1) TER ASSATOUROFF, Corinne, VREBOS, Martine, DEKNOP, Anne, GAUTHIER,
Catherine. Brussel in aquarel: Een momentopname 1894-1897, Jacques
Carabain. Brussel: Museum van de Stad Brussel, 2010, p. 158-159. (Fontes
Bruxellæ, nr 5).
Discussie