Locatie

Broodhuis, Reserves

Datum

1897

soort van object

Geheel

59 waterverftekeningen van Brussel door Carabain
alle geheel (59)

Materialen

Tentoonstelling

Brussel Weleer, 21 oktober 1994 — 06 november 1994

Vervaardigingplaats

Brussel

Opschriften

"J. Carabain" (onderaan links )

Afmetingen

hoogte 45.6 cm — wijdte 64.5 cm (blad)
hoogte 39.2 cm — wijdte 44.5 cm

Inventaris nummer

L.1897.11

Identifier Urban

51949
lees meer

Beschrijving

"De oudste vermelding van de Sint-Niklaaskerk dateert uit 1172, maar de stichtingsdatum is niet gekend. Haar oorsprong moet nauw verbonden zijn geweest met de ontwikkeling van Brussel in de 11de - 12de eeuw. Ze bevond zich in een wijk met verschillende marktplaatsen, niet ver van de haven op de Zenne en vlakbij de Steenweg. Sint-Niklaas was dan ook een patroonheilige van de handelaars. Voor de kerk, die werd gebouwd tussen de 12de en de 15de eeuw, stond er een toren waarvan de massieve basis mogelijk nog ouder was. Waarschijnlijk had hij oorspronkelijk een defensieve functie. Beide werden zwaar beschadigd tijdens het bombardement van 1695 en heropgebouwd. De toren viel opnieuw om in 1714, maar toen besloot men hem niet meer te vervangen.

Al sinds de 15de eeuw ging op het kerkplein de botermarkt door, die zich ook uitstrekte langs de westkant in de huidige Taborastraat. Langs de oostzijde was er tot in de 16de eeuw een klein kerkhof. Het maakte plaats voor het Parochiaens straetjen. In het cijnsboek van 1681 wordt het als de Cleyn Boterstraet vermeld, omdat ook daar boter werd verkocht en men het onderscheid wilde maken met de Groote Boterstraet (nu de Boterstraat). Sinds 1851 is haar naam de Korte Boterstraat. Ze verbindt de Grasmarkt met de Boterstraat.

De kunstenaar koos een standpunt in deze laatste straat. Links zien we de Sint-Niklaaskerk en de huizenrij die is aangebouwd tegen haar zuidkant en koor. De wit bepleisterde huizen hadden oorspronkelijk allemaal twee bouwlagen en gevels in een classicerende barokstijl uit eind 17de - begin 18de eeuw, maar sommige zijn sindsdien verhoogd. Tussen nr. 9 en 11 is er een dichtgemaakte poort van de kerk. Het gebouw op nr. 17 heeft maar één bouwlaag en tegen de gevel hangt de gebruikelijke gaslantaarn voor de verlichting van de openbare weg. Op de hoek van de straat staat er een aanplakzuil. Aan de overkant zijn de huizen hoger maar eveneens wit bepleisterd. Ze dateren uit de late 17de, 18de en 19de eeuw en ondergingen eveneens aanpassingen. In 1897 zijn al die huizen voorzien van houten winkelpuien. Aan de linkerzijde van de straat is in drie ervan een juwelier gevestigd. Rechts verkopen de meeste zaken wijn en sterke drank of voedingwaren. Bij H. Desmedt op de hoek kan men stof aan de meter en kleding kopen, maar die winkel hoort bij de Boterstraat, waar men ook de ene winkel naast de ander vindt. Deze laatste straat eindigt tot in 1919 trouwens niet een paar meter verder, maar draait rond de kerk om uit te komen op het kruispunt van Kieken-, Grasmarkt en Kleerkopersstraat.

Het uitzicht van de Korte Boterstraat is weinig veranderd en ook nog vandaag hebben verschillende juweliers hier een winkel. Sommige van de gevels aan de oostkant kregen bij een restauratie een nieuwe topgevelconstructie. De laat 17de-eeuwse gevel De Goude Huyve die zich sinds 1929 op nr. 17 bevindt, is afkomstig van een huis dat vroeger in de Stoofstraat stond. Hij was te breed voor de beschikbare plaats en moest wat worden aangepast." (1)

Bronnen

(1) TER ASSATOUROFF, Corinne, VREBOS, Martine, DEKNOP, Anne, GAUTHIER, Catherine. Brussel in aquarel: Een momentopname 1894-1897, Jacques Carabain. Brussel: Museum van de Stad Brussel, 2010, p. 112-113. (Fontes Bruxellæ, nr 5).

Colofon

Discussie